۶۷۱۹.الإمامُ الهاديُّ عليه السلام :مَن هانَتْ علَيهِ نَفسُهُ فلا تَأمَنْ شَرَّهُ . ^۱

1360

لا يَنبَغي لِلمُؤمِنِ أن يُذِلَّ نفسَهُ

۶۷۲۰.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن أقَرَّ بالذُّلِّ طائعاً فَلَيسَ مِنّا أهلَ البيتِ . ^۲

۶۷۲۱.الإمامُ الحسينُ عليه السلامـ مخاطِباً عَسكرَ يَزيدَ يَوم عاشوراءَ ـ: ألا إنَّ الدَّعِيَّ ابْنَ الدَّعِيِّ قد رَكَزَ بينَ اثنتَينِ بينَ القِلَّةِ (السّلّة) و الذِّلَّةِ ، و هَيْهاتَ ما آخُذُ الدَّنِيَّةَ ، أبَى اللّهُ ذلكَ و رسولُهُ ، و جُدودٌ طابَت ، و حُجُورٌ طَهُرَت ، واُنُوفٌ حَمِيَّةٌ ، و نُفوسٌ أبِيَّةٌ ، لا تُؤثِرُ مَصارِعَ اللِّئامِ على مَصارِعِ الكِرامِ . ^۳

۶۷۲۲.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :ما يَسُرُّني بِنَصيبِي مِنَ الذُّلِّ حُمرُ النَّعَمِ . ^۴

۶۷۱۹.امام هادى عليه السلام :هر كه براى خود ارزشى قائل نباشد، از شرّش ايمن مباش .

1360

مؤمن را نشايد كه خود را خوار سازد

۶۷۲۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه آزادانه، خوارى و زبونى را بپذيرد از ما خاندان نيست .

۶۷۲۱.امام حسين عليه السلامـ به لشكر يزيد در روز عاشورا ـفرمود : هلا! اين فرزندْ خوانده (زنا زاده) پسر فرزندْ خوانده مرا ميان دو امر مخيّر كرده است : ميان شمشير و ذلّت . اما هيهات كه من تن به ذلّت و پستى دهم . خدا و رسول او و نياكان پاكيزه و دامنهاى پاك [كه مرا پرورده] و دلهاى غيرتمند و جانهاى والا و بزرگ منش ، خوارى را نپذيرند و هلاكت زبونانه را بر كشته شدن شرافتمندانه ترجيح ندهند .

۶۷۲۲.امام زين العابدين عليه السلام :حتى اگر شتران سرخ موى به من دهند حاضر نيستم تن به كمترين خوارى سپارم .

1359

الذِّلَّةُ

۶۷۱۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أيّها الناسُ ، إنَّ المَنِيَّةَ قَبلَ الدَّنِيَّةِ ، و التَجَلُّدَ قَبلَ التَبَلُّدِ . ^۱

۶۷۱۳.عنه عليه السلام :التَّقَلُّلُ و لا التَّذَلُّلُ . ^۲

۶۷۱۴.عنه عليه السلام :المَنِيَّةُ و لا الدَّنِيَّةُ ، و التَّقَلُّلُ و لا التَوَسُّلُ . ^۳

۶۷۱۵.عنه عليه السلام :ساعَةُ ذُلٍّ لا تَفِي بِعِزِّ الدَّهرِ . ^۴

۶۷۱۶.عنه عليه السلام :أكرِمْ نفسَكَ عن دَنِيَّةٍ و إن ساقَتكَ إلى الرَّغائبِ ، فإنّكَ لَن تَعتاضَ بما تَبذُلُ شيئاً مِن دِينِكَ و عِرضِكَ بِثَمَنٍ و إن جَلَّ . ^۵

۶۷۱۷.عنه عليه السلام :أكرِمْ نفسَكَ عن كُلِّ دَنِيَّةٍ و إن ساقَتكَ إلى رَغبَةٍ ، فإنّكَ لَن تَعتاضَ بما تَبذُلُ مِن نفسِكَ عِوَضاً ، و لا تَكُن عبدَ غَيرِكَ و قد جَعَلَكَ اللّهُ حُرّاً . ^۶

۶۷۱۸.المناقب لابن شهرآشوب :قالَ الإمامُ الحسينُ عليه السلام : مَوتٌ في عِزٍّ خَيرٌ مِن حياةٍ في ذُلٍّ . و أنشَأ عليه السلام يَومَ قُتِلَ :

الموتُ خيرٌ من رُكُوبِ العارِ
و العارُ أولى من دُخُولِ النارِ
و اللّهِ ما هذا و هذا جاري . ^۷

1359

خوارى

۶۷۱۲.امام على عليه السلام :اى مردم! مُردن بِه از زيستن زبونانه است و صلابت و سربلندى بِه از خوارى .

۶۷۱۳.امام على عليه السلام :به اندك بسنده كنيد و تن به خوارى ندهيد .

۶۷۱۴.امام على عليه السلام :مرگ آرى امّا پستى و خوارى هرگز و به اندك بسنده كردن آرى امّا دست سوى اين و آن دراز كردن هرگز .

۶۷۱۵.امام على عليه السلام :يك ساعت ذلّت به عزّت روزگار نمى ارزد .

۶۷۱۶.امام على عليه السلام :خود را به پستى ميالاى، هر چند تو را به خواسته هايت برساند ؛ زيرا هيچ بهايى ، هر چند سترگ ، جبرانِ دين و آبروى از دست رفته ات را نمى كند .

۶۷۱۷.امام على عليه السلام :خويشتن را به هيچ پستى و زبونى آلوده مكن، هر چند تو را به خواسته ات برساند ؛ زيرا هيچ چيز جبران آنچه را در اين راه از دست مى دهى نمى كند. و بنده ديگرى مباش، كه خداوند تو را آزاد آفريده است .

۶۷۱۸.المناقب لابن شهرآشوب :امام حسين عليه السلام فرمود : مرگ با عزّت بهتر از زندگى با ذلّت است . آن حضرت در روز شهادت خود اين ابيات را مى خواند :
مرگ بهتر است از ننگ و ننگ سزاوارتر از آتش [دوزخ] است
به خدا سوگند كه نه ننگ را به خود راه دهم، نه آتش را .