۱۰۳۷۲.عنه صلى الله عليه و آله :اختَبِرُوا الناسَ بأخدانِهِم؛ فإنّما يُخادِنُ الرَّجُلُ مَن يُعجِبُهُ نَحوَهُ . ^۱

۱۰۳۷۳.سليمانُ عليه السلام :لا تَحكُمُوا على رَجُلٍ بِشَيءٍ حتّى تَنظُرُوا إلى مَن يُصاحِبُ ، فإنّما يُعرَفُ الرَّجُلُ بأشكالِهِ و أقرانِهِ . ^۲

2171

تَشاكُلُ النُّفوسِ

۱۰۳۷۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :النُّفُوسُ أشكالٌ ، فما تَشاكَلَ مِنها اتَّفَقَ ، و الناسُ إلى أشكالِـهِم أميَلُ . ^۳

۱۰۳۷۵.عنه عليه السلام :فَسادُ الأخلاقِ بمُعاشَرَةِ السُّفَهاءِ ، و صَلاحُ الأخلاقِ بمُنافَسَةِ العُقَلاءِ ، و الخَلقُ أشكالٌ فَكُلٌّ يَعمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ ، و الناسُ إخوانٌ ، فَمَن كانَت اُخُوَّتُهُ في غَيرِ ذاتِ اللّهِ فإنّها تَحُوزُ عَداوَةً ، و ذلكَ قَولُهُ تعالى : «الأَخِلاّءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُم لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إلاّ المُتَّقِينَ»^۴ . ^۵

۱۰۳۷۶.عنه عليه السلام :الصاحِبُ كالرُّقعَةِ فَاتَّخِذْهُ مُشاكِلاً ، الرَّفيقُ كالصَّدِيقِ فَاختَرْهُ مُوافِقا . ^۶

۱۰۳۷۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مردم را با دوستانشان بيازماييد؛ زيرا آدمى با كسى كه از رفتارش خوشش بيايد ، دوستى مى كند .

۱۰۳۷۳.سليمان عليه السلام :درباره هيچ كس قضاوتى نكنيد ، تا آن كه ببينيد با كه همنشينى مى كند ؛ زيرا آدمى از طريق همگنان و همتايانش شناخته مى شود .

2171

همانندى جان ها

۱۰۳۷۴.امام على عليه السلام :جان ها گونه گونند . پس آنهايى كه همگون باشند با هم گرد آيند و مردم به همگنهاى خود بيشتر گرايش دارند .

۱۰۳۷۵.امام على عليه السلام :بر اثر معاشرت با نابخردان ، اخلاق فاسد مى شود و بر اثر همدمى با خردمندان ، اخلاق به درستى مى گرايد . مردمان گونه گونند و هر كس بر گونه [ساختار] خود عمل مى كند . مردم با هم دوستى مى كنند؛ پس هر كس دوستى او براى غير خدا باشد ، آن دوستى به دشمنى مى انجامد و اين سخن خداوند متعال است كه «دوستان در آن روز با هم دشمنند، مگر پرهيزگاران».

۱۰۳۷۶.امام على عليه السلام :همنشين، مانند وصله لباس است ؛ بنا بر اين ، دوستِ همگون با خودت انتخاب كن [كه وصله ناجور نباشد] ، همراه نيز چون دوست است ؛ پس ، همراه سازگار برگزين .

2169

الصَّدِيقُ

الكتاب :

فَما لَنا مِنْ شافِعِيْنَ * وَ لا صَدِيْقٍ حَمِيْمٍ». ^۱

الحديث :

۱۰۳۶۶.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :لَقَد عَظُمَت مَنزِلَةُ الصَّديقِ ؛ حتّى إنّ أهلَ النارِ يَستَغِيثُونَ بهِ و يَدعُونَهُ قَبلَ القَريبِ الحَميمِ ، قالَ اللّهُ تعالى مُخبِرا : «فما لَنا مِنْ شافِعِينَ * و لا صَدِيقٍ حَمِيمٍ» . ^۲

۱۰۳۶۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الصَّديقُ أقرَبُ الأقارِبِ . ^۳

۱۰۳۶۸.عنه عليه السلام :الصَّدِيقُ أفضلُ الذُّخرَينِ . ^۴

۱۰۳۶۹.عنه عليه السلام :مَن لا صَدِيقَ لَهُ لا ذُخرَ لَهُ . ^۵

۱۰۳۷۰.عنه عليه السلام :الأصدِقاءُ نَفسٌ واحِدَةٌ في جُسُومٍ مُتَفَرِّقَةٍ . ^۶

2170

مَعرِفَةُ المَرءِ بِأصدِقائِهِ

۱۰۳۷۱.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :المَرءُ على دِينِ خَلِيلِهِ ، فَليَنظُر أحَدُكُم مَن يُخالِلُ . ^۷

2169

دوست

قرآن :

«و ما را شفاعت كنندگانى نيست و نه دوستى نزديك» .

حديث :

۱۰۳۶۶.امام صادق عليه السلام :منزلت دوست چندان والاست ، كه حتى دوزخيان نيز پيش از خويشاوند ، از او كمك مى طلبند و او را صدا مى زنند . خداوند از زبان دوزخيان مى گويد : «ما را شفيعانى نيست و نه دوستى مهربان» .

۱۰۳۶۷.امام على عليه السلام :دوست ، نزديكترين خويشاوند است .

۱۰۳۶۸.امام على عليه السلام :دوست، بهترينِ اندوخته ها ست .

۱۰۳۶۹.امام على عليه السلام :كسى كه دوستى ندارد ، اندوخته اى ندارد .

۱۰۳۷۰.امام على عليه السلام :دوستان يك روحند ، در چند پيكر .

2170

شناخت فرد از طريق دوستان او

۱۰۳۷۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :آدمى بر آيين دوست خود است ؛ پس هر يك از شما مواظب باشد كه با چه كسى دوستى مى كند .