ائمه عليهم السلام ، بطن هاى گوناگون دارد ، غوّاصان گوهرشناسى را مى طلبد كه از سرِ عشق و دليرى ، اين اقيانوس ناپيدا كرانه را غوّاصى كنند و راز و رمز كلمات آن بزرگان را باز شكافند و وجوه دلرباى عرفانى آن را شرح و تفسير كنند . شرح دعاى «يا من تحل» ، از جمله اين دعاهاست كه متأسفانه با كاوش هايى كه انجام شد ، نام شارح آن ، همچنان نامعلوم است .
دعاى «يا من تحل» ، از جمله دعاهايى است كه در صحيفه سجاديه وجود دارد و به امام سيدالساجدين زين العابدين عليه السلام منسوب است ، اما همان طور كه شارح آن مى گويد : ابن طاووس ، در كتاب مهج الدعوات خود مى نويسد : اليسع بن حمزه قمى از اخذ و غصب اموال خود توسط وزير معتصم ، نزد امام هادى عليه السلامشكايت برد . امام دستور داد كه اليسع ، دعاى «يا من تحل» را بخواند تا از گرفتارى وزير معتصم رهايى يابد و در امورش گشايش گردد . او چنين كرد و چنان شد كه مى بايست .
دعايى كه ابن طاووس در مهج الدعوات بيان كرده ، با دعاى موجود در صحيفه سجاديه ، مقدارى متفاوت است كه دو سطر آن ، جهت آگاهى بيشتر بيان مى شود : يا من تُحلّ بأسمائِهِ عُقَدُ المكارِه ، ويا مَن يُفَلُّ بذِكرِه حَدُّ الشدائِد ، ويا مَنْ يُدْعى بِأسمائِهِ العِظامِ مِنْ ضِيقِ المَخْرجِ اِلى مَحَلِّ الفَرَجِ . . . .
اين شرح ، شرح مزجى مختصرى است بر دعاى «يا من تحل» ، كه از دعاهاى صحيفه سجاديه است . اين شرح ، بيشتر به لغات پرداخته و در آغاز ، خواص و منابع آن را بيان مى كند .