شرح دعاي صباح (شوشتري) - صفحه 104

است در بعضى از اوقات كه اينها منافع متّصله بدنى است .
امّا منافع متّصله به دنيا ، انقضاى مدّت ديون واجارات و اجير و انقضاى مدّت مُتعه و انقضاى عدّه است .

[ دليل اثبات صانع و اوصاف كمال و ردّ اقوال دهريه وطبيعيان و حدوث عالم ]

پس بدان كه ماه ، جرمى است و آفتاب ، جرمى است و اجسام ، همه متماثل اند در جسميّت و تمام ماهيّت ، و اشياى متساويه در تمام ماهيت ، ممتنع است اختلافشان در لوازم . پس حصول ضَوء در جِرم آفتاب و ماه ، امر جايز الوجودى است و ممتنع الحصول و العدم نيست ، / 53 / و چون امر چنين است ، رجحان وجود ضَوء بر عدم آن البته بايد به ترجيح قادر و فاعل مختار باشد ، و هر چه فعل فاعل مختار باشد ، ايجاد و اعدام او مساوى است ؛ اگر خواهد ، ايجاد فرمايد و اگر نخواهد ، اعدام فرمايد .
پس معلوم شد كه اِسناد اين اختلافات حاصله در نور قمر به قرب و بُعد او ، از شمس نخواهد بود ؛ بلكه به سبب ايجاد قادر مختار خواهد بود . پس قادر مختار ، ازاله نور از جِرم شمس و قمر مى كند و طبيعت عديمة الشعور ، اين نتواند كرد ومع هذا ، صفاتى كه حق ـ جلّ وعلا ـ در قرآن بيان فرموده در روز قيامت ، دليل است بر آنچه مذكور شد .
و باز ردّ است بر حكمايى كه قائل اند به عدم خرق و التيام افلاك و آنها را قديم مى دانند ، و زعمِ فاسد ايشان اين است كه هر چه قديم باشد ، عدم بر او محال است . پس بنا بر اين ، بايد برطرف شدن و متفرّق شدن افلاك و كواكب نيز محال باشد ، با آن كه حق تعالى مى فرمايد : در قيامت ، آسمان ها از يكديگر خواهند پاشيد و شق خواهند شد و پيچيده خواهند شد مانند طومارى را كه به هم پيچند و كواكب ، از يكديگر خواهند پاشيد ، كما قالَ عزّ شأنه : « إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ * وَإِذَا النُّجُومُ انكَدَرَتْ »۱

1.سوره تكوير ، آيه ۱ ـ ۲ .

صفحه از 231