« وَإِذَا السَّماءُ كُشِطَتْ »۱
« إِذَا السَّماءُ انشَقَّتْ »۲
« يَوْمَ نَطْوِي السَّماءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ » .۳
و در حديث است كه نور مخلوق خداى تعالى به هيچ چيز تجلّى نمى كند ، مگر آن كه آن چيز ، فروتنى مى كند ، چنانچه به كوه طور واقع گرديد و خُرد و مُرد شد / 54 / و تا قيامت ، ريگ روان است . پس هنگامى كه تجلّى كند به آفتاب ، ذهاب ضوء او مى شود ، يا مَلَكى كه او را سَيْر مى فرمايد ، نور او را زايل مى كند ، يا او را در دريايى كه در آسمان است ، به حَسَب مصلحت فرو مى برد هر قدرى را كه مأمور است . اگر مأمور به تمام شود ، ضوء او به تمام پوشيده مى شود يا به قدرى كه مأمور است .
[ دليل بطلان قول منجّمان ]
و آنچه اهل هيأت مى گويند ، به ظنّ و تخمين است و برهان قطعى كه افاده جزم كند بر آن ندارند و از حضرت اميرالمؤمنين ـ صلوات اللّه و سلامه عليه و على أولاده الطيبين ـ از سياهى روى ماه پرسيدند . فرمود كه : از اثر مَسح پَرِ حضرت جبرئيل عليه السلام است .
و بيان اين ، آن است كه حق تعالى نور قمر را هفتاد جزو خلق فرمود و نيز نور آفتاب را هفتاد جزو خلق فرمود . پس به حضرت جبرئيل عليه السلام امر فرمود كه پَرِ خود را به ماه بمالد و شصت و نه جزو از نور او را به آفتاب نقل نمايد . پس انتقال شصت و نه جزو نور قمر به شمس نمود و يك جزو نور قمر باقى ماند ؛ كما قال عزَّ شأنه : « فَمَحَوْنَا آيَةَ اللَّيْلِ وَجَعَلْنَا آيَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً » .۴
باز كه نظر به سواد روى قمر مى كنى ، چند حرف ظاهر مى شود : اوّل جيم ، دويم ميم ، سيم ى ، چهارم لا بر صورت و هيئت جميل ، و در وقت مشاهده ماه نقل شده كه بايد تنزيه حق ـ سبحانه و تعالى ـ به اين تنزيه نمود كه « سبحان مَن خَلَقَه جميلاً » ، و اين
1.سوره تكوير ، آيه ۱۱ .
2.سوره انشقاق ، آيه ۱ .
3.سوره انبياء ، آيه ۱۰۶ .
4.سوره اسراء ، آيه ۱۲ .
