وى درباره امام باقر عليه السلام نقل كرده است كه حاكى از معرفت خاص او نسبت به مقام اهل بيت است. ۱ در معجم رجال الحديث نيز رواياتى كه حاكى از مدح وى است، نقل شده است. ۲
5 . محمد بن اسماعيل
اين نام از نام هايى است كه مصاديق فراوانى دارد، ۳ لكن مراد از محمد بن اسماعيل در سند مورد بحث ما محمد بن اسماعيل بن بزيع است، زيرا از وى و از راويش، صالح بن عقبه، در همين كامل الزيارات احاديث فراوانى نقل شده است ۴ كه در تعدادى از آنها به نام كامل وى تصريح شده است؛ از جمله احاديث 255، 278، 283، 301، 303، 321، 339، 342 و 343. در اصول الكافى ۵ و من لايحضره الفقيه ۶ نيز نام وى و نام راويش در كنار هم آمده است. همچنين شيخ طوسى در مصباح در ذكر سند زيارت عاشورا به نام كامل وى تصريح كرده و گفته است:
محمد بن اسماعيل بن بزيع عن صالح بن عقبه. ۷
شيخ طوسى وى را در اصحاب امام كاظم عليه السلام و امام رضا عليه السلام و امام جواد عليه السلام ذكر كرده است ۸ و در مورد دوم درباره اش گفته «ثقة صحيح كوفى مولى المنصور» و در مورد سوم گفته است: «من اصحاب الرضا». در الفهرست نيز از وى و كتاب هايش ياد كرده و سند خود را به آنها ذكر كرده است. ۹ نجاشى پس از نام بردن از او درباره اش گفته است:
ابوجعفر مولى المنصور ابى جعفر ... كان من صالحى هذه الطائفة و ثقاتهم، كثير العمل له كتب.
نجاشى همچنين روايتى را نقل مى كند كه بنابر آن، جماعتى از اصحاب نزد امام رضا عليه السلام بودند و نام محمد بن اسماعيل بن بزيع به ميان مى آيد و حضرت رضا عليه السلام مى فرمايند: «وددت ان فيكم مثله». اين جمله حاكى از مقام وى نزد آن حضرت است. ۱۰ كشى روايتى را نقل كرده كه در آن محمد بن اسماعيل بن بزيع از اباجعفر (امام جواد عليه السلام ) مى خواهد كه پيراهنى از پيراهن هاى خود را برايش بفرستد تا آن را كفن خود قرار دهد و حضرت چنين مى كند ۱۱ و اين قضيه از منزلت و جلالت قدر او نزد امام عليه السلام و ولاى خاص وى به امام عليه السلام حكايت دارد. همچنين در روايت ديگرى ـ كه كشى نقل
1.الارشاد، ج ۲، ص۱۵۷ ـ ۱۵۸؛ معجم رجال الحديث، ج۱۵، ص۱۶۴.
2.معجم رجال الحديث، ج۱۵، ص۱۶۲ ـ ۱۶۴.
3.همان، ج۱۶، ص۸۹ ـ ۱۱۹؛ قاموس الرجال، ج۹، ص۱۰۸ ـ ۱۲۳.
4.ر. ك: نمايه كامل الزيارات، ص۵۷۷ و ۵۸۹ .
5.الكافى، ج۱، ص۴۳۶، ح۲.
6.من لايحضر الفقيه، ج۴، ص۱۰۸، ح۳۶۴.
7.مصباح المتهجد، ص۵۳۶ .
8.رجال الطوسى، ص۳۶۰، ۳۸۶ و ۴۰۵.
9.الفهرست، ش۶۰۵ و ۷۰۶.
10.رجال النجاشى، ش۸۹۳ .
11.اختيار معرفة الرجال، ح۴۵۰ و ۱۰۶۵.
