شب قدر - صفحه 202

بخوابد و با اندك طعام [كه به آنها مى داد] خواب را از چشم آنها مى برد و از روز براى آن شب آماده مى نمود و مى فرمود: محروم است كسى كه از خير اين شب باز بماند. ۱

۵.از اسحاق بن عمار روايت شده كه مى گويد:از امام عليه السلام شنيدم كه در پاسخ كسانى كه مى گفتند: آيا ارزاق مردم در شب نيمه شعبان تقسيم مى شود، فرمود: نه؛ به خدا قسم تقسيم ارزاق بندگان جز در شب نوزدهم و بيست و يكم و بيست و سوم ماه رمضان در شب ديگرى نخواهد بود. در شب نوزدهم دو دسته جمع مى شوند و در شب بيست و يكم هر امر محكمى مجزّا مى شود و در شب بيست و سوم خداوند آنچه را كه از اين امور خواسته ، امضا مى كند و اين شب همان شب قدرى است كه خداوند در باره آن فرموده است : «خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ بهتر از هزار ماه است» .
راوى مى گويد: عرض كردم كه پس اجتماع دو دسته چيست؟ فرمود: يعنى خداوند در اين شب آنچه را مى خواهد جلو يا عقب مى اندازد و اراده و قضايش را جمع مى كند.
راوى گويد: عرض كردم پس اين كه فرموديد در شب بيست و سوم آنها را امضا مى كند يعنى چه؟ فرمود: خداوند امور را در شب بيست و يكم روشن مى سازد؛ بدون امضا ، ولى هنوز در آن امور بداء راه دارد. وقتى شب بيست و سوم رسيد ، آن را امضا مى كند؛ يعنى ثابت مى سازد و ديگر اين امور حتمى شده كه در آن بداء هم راه ندارد. ۲

۶.كلينى در الكافى به سند خود ، از زراره روايت كرده كه گفت:امام صادق عليه السلامفرمود: تقدير در شب نوزدهم و ابرام در شب بيست و يكم و امضا در شب بيست و سوم است. ۳

از اين روايت معلوم مى شود كه مقدمات كار در شب نوزدهم و بيست و يكم ماه رمضان فراهم مى شود ، ولى شب قدر ـ كه امور امضا و حتمى مى شود ـ شب بيست و سوم است. البته در روايت ديگر از امام صادق عليه السلامقضا را در شب بيست و يكم و ابرام را در شب بيست و سوم گفته اند. ۴

۷.سفيان بن المسمط مى گويد:به امام صادق عليه السلام عرض كردم: شبهايى از ماه رمضان كه اميد آن مى رود شب باشند كدام اند؟ فرمود: شب نوزدهم و بيست يكم و بيست و سوم. عرض كردم: اگر انسان دچار سستى يا بيمارى شد ، از اين سه شب به كدام شب اعتماد كند؟ امام عليه السلامفرمودند: شب بيست و سوم. ۵
حديث ديگرى نيز وارد شده كه امام صادق عليه السلام مريض بودند ، دستور فرمود كه حضرتش را در شب بيست و سوم ماه مبارك رمضان به مسجد رسول خدا صلى الله عليه و آله ببرند و تا صبح آنجا ماندند. ۶

1.دعائم الإسلام، ج ۱، ص ۲۸۲؛ مستدرك الوسائل، ج ۷، ص ۴۷۰ . در الكافى نيز حديثى از امام صادق عليه السلام به همين مضمون آمده است: عن ابى بصير قال: قال ابوعبد اللّه عليه السلام كان رسول اللّه صلى الله عليه و آله إذا دخل العشر الاواخر شدّ المئزر و اجتنب النساء و أحيى الليل و تفرّغ للعبادة. (الكافى، ج ۴، ص ۱۵۴)

2.لَهِفَ : أي حَزِنَ وتَحسَّر (الصحاح : ج ۴ ص ۱۴۲۸ «لهف») .

3.الكافى، ج ۴، ص ۱۵۹؛ اقبال الأعمال، ص ۶۴؛ وسائل الشيعة، ج ۱۰، ص ۳۵۴ .

4.الكافى، ج ۴، ص ۱۶۰

5.وسائل الشيعة، ج ۱۰، ص ۳۵۷

6.ر. ك: بحارالأنوار، ج ۹۴، ص ۴

صفحه از 208