و . طبرسى در مجمع البيان مى نويسد:
اين كه خداوند در سوره بقره فرمود: «أَرْبَعِينَ لَيْلَةً» ، «وَ إِذْ واعَدْنا مُوسى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً...» ولى در اينجا (سوره اعراف) اين گونه نفرمود (بلكه فرمود: وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثِينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ) در باره آن وجوهى گفته شده از جمله: مدت اقامت موسى عليه السلامماه ذى القعده و ده روز اوّل ذى الحجه بود. اگر مى فرمود : أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ، معلوم نبود كه ابتداى آن اول ماه بوده و همچنين معلوم نبود كه ايامى پياپى بود و نيز معلوم نبود كه ماه معينى بوده است و اين قول از فراء نقل شده و مطابق نظر مجاهد و ابن عباس و ابن جريح و مسروق و بيشتر مفسران است... ۱
ز . در تفسير منهج الصادقين چنين آمده:
آورده اند كه موسى عليه السلام قوم را وعده داده بود كه بعد از هلاك فرعون كتابى بياورم به شما از نزديك حق تعالى كه هر چه شما را بايد در آن مبين و مفصل باشد و چون از دريا نجات يافتند و فرعون غرق شد ، طلب آن كتاب نمودند. موسى از حق سبحانه و تعالى درخواست كرد كه آن كتاب را به او فرستد. حكم شد كه سى روز روزه باش و پس از آن به طور آى تا با تو سخن گوييم. موسى عليه السلام سى روز روزه داشت و روز سى و يكم به طور رفت و چون از دهن او بوى روزه مى آمد ، كراهت داشت از آن كه با حق تعالى سخن گويد. پس براى رفع آن رايحه مسواك كرد و گويند پوست درخت خوشبوى بخاييد، آن رايحه از وى زايل گشت. ملائكه گفتند كه ما از تو بوى مشك مى شنيديم آن را به مسواك رفع كردى. ندانسته اى كه بوى دهن روزه دار نزد حق تعالى از بوى مشك خوش تر باشد كه «خلوق الصائم أطيب من المسك» حق تعالى فرمود كه ده روز ديگر روزه دار تا آن رايحه عود كند. پس موسى امتثال امر الهى نموده ده ، روز ديگر روزه داشت. ۲ و خداوند پس از چهل شب تورات را بر او نازل كرد .
اين داستان از امام حسن عسكرى عليه السلام نيز روايت شده است. ۳
ح . عياشى ذيل آيه «وَ إِذْ واعَدْنا مُوسى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً» از امام ابى جعفر عليه السلام روايت كرده كه فرمود:
در علم و تقدير خداوند گذشته بود كه موسى سى روز در ميقات باشد و لكن از خدا بدايى حاصل شد و ده روز بر آن اضافه كرد و در نتيجه ميقات اولى و دومى چهل روز شد. ۴
ثالثا . پذيرفتن اين احتمال مستلزم اين است كه بپذيريم قبل از رفتن حضرت موسى عليه السلام به ميقات يا قبل از يك چلّه نشينى و يا قبل از گذراندن يك دوره ملائكه يا فرشته وحى بر حضرت موسى عليه السلام نازل نمى شدند ؛ در حالى كه قبل از آن بر حضرت موسى عليه السلام وحى نازل
1.مجمع البيان، ج ۴، ص ۳۴۹
2.منهج الصادقين، ج ۴، ص ۹۵ و تفسير الصافى، ج ۱، ص ۱۳۰؛ تفسير القرطبى، ج ۷، ص ۲۷۴؛ و نيز ر.ك: زاد المسير، ابن جوزى، ج ۳، ص ۱۸۰ (ابن جوزى اين داستان را از ابن عباس روايت كرده است).
3.تفسير الإمام العسكرى عليه السلام، ص ۲۴۸ .
4.تفسير العياشى، ج ۱، ص ۴۴ .