على بن عمر بن على بن حسين عليه السلام (م 312 ق) از پدرش از علي بن جعفر نقل مى كند . ۱ نجاشى او را اين گونه معرّفى مى نمايد :
الحسين بن علي أبو عبداللّه المصري متكلم ثقة سكن مصر . ۲
همچنين شيخ طوسى، از پدر وى «علي بن الحسن بن علي بن عمر بن علي بن الحسين بن علي بن أبي طالب عليه السلام والد الناصر الحسن بن علي» در زمزمه اصحاب امام جواد ياد مى كند . ۳ نكته قابل تأمّل در نسخه الايضاح، آن است كه اكثر اسناد در روايات نقل شده از اين نسخه به «عن أخيه موسى بن جعفر، أنّه سأل أباه جعفر بن محمّد» ختم مى شود.
ابن قولويه در كامل الزيارات دو رويات از مسائل نقل نموده ۴ كه سند آن عينا برابر با همان نسخه الايضاح است .
علاّمه مجلسى نسخه اى از مسائل را به نحو وجاده دريافت داشته و در بحارالأنوار به نقل از آن پرداخته است . ۵ شيخ حر عاملى نيز همين نسخه را در اختيار داشته و در وسائل الشيعة از آن نقل مى نمايد؛ بدون آن كه ، بر خلاف مجلسى ، مشخّصات اين نسخه خطى را ـ كه به صورت وجاده به دست وى رسيده ـ بازگو كند . ۶ سند اين نسخه خطى ـ آن گونه كه مجلسى آورده ـ برابر با همان نسخه الايضاح و كامل الزيارات است. اين نسخه ـ چنان كه از نقل مجلسى آشكار مى شود ـ غير مبوّب است .
به گزارش مقدّمه تحقيق كتاب مسائل (چاپ آل البيت)، هم اكنون نسخه هاى خطى متعدّدى از كتاب به صورت مبوّب و غير مبوّب موجود است كه تعداد روايات در نسخه هاى مبوّب 533 حديث و در نسخه هاى غير مبوّب 429 حديث است . در كتاب مسائل ـ كه توسّط مؤسسة آل البيت تحقيق شده ـ كتاب مسائل، همراه با ديگر سؤالات نقل شده از على بن جعفر ـ كه در منابع ديگر آمده ـ با
1.همان ، ج ۱۰ ، ص ۸۰، ۱۰۴، ۱۲۷، ۱۲۹، ۱۴۲، ۱۴۴، ۱۵۳، ۱۵۹، ۱۶۸، ۱۸۳، ۱۸۵، ۱۹۹، ۲۰۵ و ۲۰۷، در اين كتاب روايات ديگرى نيز از على بن جعفر به نقل از كتاب النهى آمده است؛ با اين سند : «فى كتاب النهي من رواية الحسن بن جعفر، عن إسحاق بن موسى، عن علي بن جعفر عن أخيه موسى بن جعفر» . (ر.ك :الايضاح ، ص ۱۳۹، ۱۴۳، ۱۴۶، ۱۴۷، ۱۵۸، ۱۶۳، ۱۶۹، ۲۰۰، ۲۰۵ و ۲۰۷) . چنان كه از اين سند و متون روايات آن روشن مى شود، سياق آنها همانند روايات مسائل است .
2.رجال النجاشى ، ص ۶۶.
3.رجال الطوسى ، ص ۳۷۶ . روايات نقل شده از صدوق از طريق «أبو الحسن محمّد بن القاسم المفسر الجرجاني، عن أحمد بن الحسن الحسيني، عن الحسن بن علي الناصر، عن أبيه، عن محمّد بن علي، عن أبيه الرضا، عن أبيه موسى بن جعفر عليهم السلام» اين ادعاى شيخ را تأييد مى نمايد . ر.ك : عيون أخبار الرضا عليه السلام ، ج ۱ ، ص ۵ ـ ۸ و ۵۶ ؛ معاني الأخبار ، ص ۲۸۷ و ۲۸۸ .
4.كامل الزيارات ، ص ۵۱ : «حدّثني أبو عبدالرحمان محمّد بن احمد بن الحسين العسكري، عن الحسن بن علي بن مهزيار، عن ابيه علي بن مهزيار، عن علي بن الحسين [صحيح : الحسن] بن علي بن عمر بن علي بن الحسين بن علي بن ابي طالب، عن علي بن جعفر بن محمّد، عن أخيه ابي الحسن موسى بن جعفر، عن أبيه، عن جدّه ، قال ...» و ص ۵۶ : «حدثني محمّد بن الحسن بن مهزيار، عن أبيه، عن جده علي بن مهزيار، عن علي بن الحسين [صحيح : الحسين] العلوي بن علي بن عمر بن علي بن الحسين بن علي بن أبي طالب عليه السلام ، عن علي بن جعفر، عن أخيه موسى، عن أبيه، عن جده، قال ...» .
5.بحارالأنوار ، ج ۱۰ ، ص ۲۴۹ ـ ۲۹۱ .
6.ر.ك : يادنامه مجلسى ، ج ۳ ، ص ۲۴۸ ـ ۲۶۹ : «گفتگو با آية اللّه سيد احمد مددى» .
