تحفة الإخوان - صفحه 551

محتواى رساله

مرندى ، رساله اش را در يك مقدمه و سه فايده و يك خاتمه قرار داده است .
كه تفصيل مطالب آن چنين است :
مقدّمه : مؤلف در مقدمه ، عنوان مى كند كه مسلمان يا بايد به احكام و مسائل دينى آشنا باشد يا اين كه به مجتهد مراجعه نمايد .
«فايده اوّل: در بيان دانستنِ حديث صحيح ، حَسَن ، موثّق ، ضعيف و مُرسل .
مؤلف ، در اين فايده ، پس از ذكر مطلبى درباره علّت اختلاف احاديث كه از كتاب تنقيح الرائع فاضل مقداد سيورى نقل مى كند ، به تعريف مختصر اصطلاحات حديثى : صحيح و حَسَن و موثّق و ضعيف و مرسل مى پردازد . وجود تعاريف مذكور در اوّل اين كتاب ، موجب شده كه عدّه اى ، موضوع آن را «درايه» ذكر كنند .
فايده دوّم: در معرفت مجتهدين و راسخين در علم و اسامى ايشان و كتاب هاى معتبر از مصنّفات ايشان .
در اين فايده : در قسم اوّل، مؤلف ، بيست نفر از مجتهدان متقدّم شيعه و بيست نفر از دانشمندان متأخّر تا عصر خودش را معرّفى كرده است . مرندى در اين بخش ، اشتباهات فاحشى در ذكر آثار دانشمندان ، مرتكب شده است . اين گونه خطاها ، اين رساله را از اعتبار ، ساقط مى كند . او از معاصران خود ، ميرداماد و شيخ بهايى را ذكر نموده و از آن جا كه تاريخ وفات ميرداماد را آورده است ، معلوم مى شود كه تاريخ تأليف كتاب او پس از اين تاريخ بوده است .
دانشمندانى كه مؤلف ، شرح حال آنان را در اين قسم آورده به شرح زير است :
متقدّمان : 1) يونس بن عبد الرحمان ، 2) فضل بن شادان ، 3) على بن ابراهيم بن هاشم قمى ، 4) محمّد بن يعقوب كلينى ، 5) ابن بابويه قمى ، 6) شيخ صدوق ، 7) شيخ مفيد ، 8) حسن بن عقيل بن محمّد عمّانى ، 9) سيد مرتضى ، 10) سيد رضى ، 11) شيخ ابو على سَلاّر بن عبد العزيز ديلمى ، 12) شيخ طوسى ، 13) شيخ اسماعيل بن

صفحه از 561