اسباب نزول قرآن كريم تصنيفاتى وجود دارد و من بر مقدار ناچيزى از آن ، آگاهى يافتم . ^۱
صاحب مفتاح السّعادة نيز مى گويد :
شنيدم كه تصنيفاتى در اين زمينه وجود دارد ، امّا آنها را نديده ام . ^۲
از سخنان فوق مى توان نتيجه گرفت كه مطالب كمى درباره سبب صدور احاديث نوشته شده است . بعضى از آثار نوشته شده در اين زمينه هم رؤيت نشده اند . بنابراين ، جز سه اثر مستقلّى كه در اين زمينه نوشته شده است و به آنها اشاره خواهد شد ، در بقيه مواردْ فقط به نام مصنف اشاره شده است . اينك به معرفى آنها مى پردازيم :

1 ـ 3 ـ 1 . تصنيف ابوحفص العكبرى ^۳

ابن حجر مى گويد :
يكى از شيوخ قاضى ابى يعلى ابن الفراء حنبلى ^۴ به نام ابوحفص العكبرى در اين زمينه تصنيفى دارد .
و تقى الدّين بن دقيق العيد گفته است :
يكى از معاصران عكبرى شروع به نوشتن تصنيفى در اين زمينه كرده است .
گويى كه ابن دقيق ، تصنيف عكبرى را نديده ^۵ كه چنين سخنى را گفته است . درباره تصنيف مذكور تاكنون غير از اسمش ، اطّلاعى به دست نيامده است . ^۶ به عقيده بعضى ^۷ اين تصنيف ، اوّلين اثر و به عقيده بعضى ديگر ^۸ دومين اثر ، در باب اسباب ورود حديث است .

2 ـ 3 ـ 1 . تصنيف ابوحامد بن كوتاه الجوبارى ^۹

اسامى ديگرى كه درباره نويسنده آن وجود دارد ، عبارت اند از : ابوحامد بن كزْناه الجوبارى ^۱۰ ، حامد بن كزْناه الجِربانى ^۱۱ يا الجُربانى ^۱۲ . اين تفاوت ها احتمالاً به خاطر سهو در نگارش و ضبط بوده