و اصلاح خط، ايجاد خط، انتخاب خط مشترك و تغيير خط شكل هاى رايج، برخورد با خط به حساب مى آيند. ^۱

2 ـ 4 . تمايز ميان خط و زبان

هرچند وجود نوعى رابطه را ميان خطوط و زبان ها نمى توان انكار كرد، ^۲ اما امروزه در ميان زبان شناسان قبول عام يافته كه «گفتار، صورت طبيعى ارتباط در انسان است؛ در حالى كه نوشتار امرى ثانوى و عرضى است». ^۳ بنابراين «زبان و خط دو چيز متفاوت اند. زبان اصل و خط فرع بر آن است. خط بر بنياد زبان قرار گرفته است، نه بر عكس. در صورتى مى توان خط را ياد داد كه آموزنده زبان را ياد گرفته و يا لااقل شالوده آن را آموخته باشد. زبان بدون خط ممكن است، ولى خط بدون زبان ممكن نيست». ^۴
افزن بر آنچه گفته شد، زبان شناسان براى تقدم گفتار بر نوشتار دلايلى دارند؛ از اين قرار:
يك . تاريخچه پيدايش زبان را بين پانصدهزار تا يك ميليون سال پيش حدس زده اند؛ در حالى كه تاريخچه ابتدايى ترين نشانه هاى نوشتارى و خطى را نمى توان از حدود ده هزار سال پيش فراتر برد.
دو . هيچ جامعه اى در هيچ نقطه اى از چهار گوشه جهان نيست كه زبان نداشته باشد؛ در حالى كه همه اين جوامع داراى خط نيستند.
سه . حتى در جوامعى كه خط وجود دارد، همه افراد آن جامعه خواندن و نوشتن نمى دانند و نمى توانند از آن به عنوان ابزارى براى ارتباط استفاده كنند.
چهار . ممكن است در جامعه اى بنا به دلايل سياسى، مذهبى، فرهنگى و غيره نظام نگارش يا خط تغييرپذيرد، ولى زبان تغيير نكند؛ همچنان كه در تركيه، بى آن كه زبان تركى دگرگون شود، خط دگرگون شده است. ^۵
پنج . اصولاً كاربرد زبان گفتار به عنوان ابزار ارتباط بر خط مقدم است و اين ترتب و تقدم را در حيات بشرى نيز عملاً مى توان ملاحظه كرد؛ زيرا كودكان نخست تكلم را مى آموزند و سپس به مدرسه رفته، خط را فرامى گيرند.
شش . خط به منظور ثبت نشانه هاى آوايى زبان اختراع شده، ولى تحول خط هميشه همراه