فقه الحديث از ديدگاه عرفا - صفحه 103

طريق اماميه وارد نشده و ابن شاذان در الايضاح آن را از روايات شبهه انگيز قلمداد كرده است. ۱
5 . ابن عربى در كتاب معروف خود، فصوص الحكم يا قيصرى در شرح آن، روايات متعددى را از فرقه هاى ديگر آورده و بر صحت آنها ـ كه قطعا در نزد اماميه باطل اند ـ اعتماد كرده است؛ از آن جمله:
الف . روايت منقول از حضرت رسول اكرم صلى الله عليه و آله : «زمانى كه حاكمى را برگزيديد، از او اطاعت كنيد؛ گرچه بنده اى حبشى باشد».
سيد جلال آشتيانى بر اين روايت در شرحى مفصل مى گويد:
در نزد ما شيعيان جعفرى اطاعت از غير معصوم ـ كه به كامل ترين مقام نرسيده است ـ جايز نيست. ۲
ب . قيصرى در شرحى بر كلام ابن عربى، آن را اشاره اى به فرمايش رسول اكرم صلى الله عليه و آله دانسته و مى گويد:
اين اشاره به اين فرمايش رسول اكرم صلى الله عليه و آله است: «از حاكم خود اطاعت و پيروى كنيد؛ گرچه ستمگر باشد»؛ يعنى و اگر حتى ظلم و ستم كند.
آشتيانى مى گويد:
عقل از پيروى و اطاعت حاكم ظالم سر باز مى زند. ۳
ج . در شرح قيصرى به نقل از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمده است:
شما به امور دنيوى داناترين هستيد.
آشتيانى چنين پى نوشتى دارد:
همانا دانستن جاى هاى زنبور عسل (جا و مكان كندوى عسل) از دانش هايى است كه بيشتر كودكان و افراد سفيه و نادان بدان مى پردازند. من از نقل اين خرافات بسى در شگفتم. ۴
د . اين حديث در شرح قيصرى است:
ما گروه پيامبران ارث نمى بريم و ارث به جاى نمى گذاريم.
آشتيانى مى گويد:
واقعيت اين است كه اين حديث، با وجود شهرتش، از احاديث جعلى است.
تا اين كه مى گويد:
اين حديثى است كه خليفه اول آن را جعل كرده است. اين اولين روايتى است كه به خاطر شكستن حرمت عترت طاهره جعل شده است. ۵

1.الايضاح، ص۱۳.

2.شرح فصوص الحكم، ص۳۱۱.

3.همان، ص۱۴۱.

4.همان، ص۱۳۴.

5.همان، ص۸۳۵ .

صفحه از 104