شناسايى يك راوى مشترك - صفحه 87

مردود دانسته اند. ۱
ـ احمد بن محمد بن سيار از راويان خزاز، ۲ كاتب خاندان طاهر، ضعيف و در مذهب فاسد است. ۳ البته علت فساد مذهب وى روشن نيست.
از حضور دوگانه محمد بن يحيى خزاز در سند روايات اهل سنت و شيعه و نقل او از راوى بترى مذهب و نقل راوى فاسدالمذهب از او، بر مى آيد كه وى داراى اشتراكات و تشابهات عقيدتى با بتريه بوده است و چه بسا از جرگه اين گروه باشد.
ب. حسن بن على اللؤلؤى: وى راوى ديگر كتاب غياث است. اين راوى مجهول است. ۴ حسن بن على لؤلؤى در سندهاى اندكى اعم از شيعه يا اهل سنت نام برده شده است:
... حدثنا ابراهيم بن محمدالثقفى، قال: حدثنا الحسن بن على اللؤلؤى، قال: حدثنا يحيى بن مغيرة ... . ۵
ـ ابراهيم بن محمد بن سعيد ثقفى كه نجاشى اطلاعات كاملى درباره اجداد وى و شهرهايى كه او اقامت گزيده مى دهد، در ابتدا زيدى مذهب بوده و سپس به مذهب اماميه گراييده است. ۶
... نا ابوالعباس احمد بن محمد بن سعيد، حدثنى الحسن بن على الاشعرى اللؤلؤى، حدثنى غياث بن كلوب ابوالمثنى من كتابه، نا مطرف بن سمرة بن جندب، عن ابيه قال: قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله يومَ غدير خُم مَنْ كنتُ مولاه فعلىّ مولاه ... . ۷
ـ راوى لؤلؤى در اين سند، ابوالعباس احمد بن محمد ابن عقده، رجالى مشهور است كه معروف به پيروى از فرقه جاروديه ۸ است. ۹
ـ غياث بن كلّوب بن فَيْهَس، استاد حسن لؤلؤى، در اسناد شيعه و اهل سنت حضور دارد؛ با اين همه، وضعيت رجالى وى پوشيده است. ۱۰ يكى از رجاليان معاصر با بررسى روايات غياث بن كَلّوب

1.تاريخ الكبير، ج۴، ص۳۵۱.

2.براى نمونه ر. ك: الخصال، ص۳۳۶.

3.رجال النجاشى، ص۸۰، ش۱۹۲. وى مى افزايد سيارى كتب گوناگونى دارد و به برخى اشاره مى كند.

4.شيخ طريقى به كتاب وى ذكر مى كند (الفهرست، ص۱۰۳، ش۱۹۲) و در جاى ديگر او را «ابومحمد حسن بن على الشعيرى اللؤلؤى» مى نامد (همان، ص۲۴۴، ش۷۲۳).

5.الامالى، ص۷۰.

6.رجال النجاشى، ص۱۷، ش۱۹.

7.تاريخ مدينة دمشق، ج۴۲، ص۲۳۰.

8.جاروديه يكى از سه فرقه زيديه است. آنان را به ابوالجارود، زياد بن منذر منسوب مى دانند. برخى نيز معتقدند جاروديه خود به دو فرقه منشعب شده است؛ زيديه كه شيعه هستند و بتريه كه تقدم مفضول بر فاضل (ابوبكر بر على) را جايز شمردند (مجمع البحرين، ج۱، ص۳۶۰).

9.نجاشى پس از اشاره به جارودى بودن ابن عقده مى گويد: اماميه او را بزرگ داشتند؛ زيرا ابن عقده در مجالس آنها رفت و آمد داشت و مناسبات صميمانه اى با اصحاب ما برقرار كرده بود. پس از آن نجاشى به تعداد زيادى از كتاب هاى ابن عقده ـ كه اماميه نقل كرده اند ـ اشاره مى كند (رجال النجاشى، ص۹۴، ش۲۳۳).

10.نجاشى و شيخ طوسى طريقى را به كتاب وى ذكر مى كنند، اما اطلاعات ديگرى نمى دهند (همان، ص۳۰۵، ش۸۳۵ ؛ الفهرست، ص۱۹۷، ش۵۶۱). نقل است كه دارقطنى وى را تضعيف كرده و گفته است: «له نسخةٌ عن مُطرف بن سحرة»، (ميزان الاعتدال، ج۳، ص۳۳۸).

صفحه از 92