3. الشفاء فى الطب المسند عن السيد المصطفى، احمد بن يوسف التيفاشى (580 ـ 651ق) تحقيق: د. عبدالمعطى امين قلعجى، بيروت: دار المعرفة، 1408ق /1988م، 289ص.
نويسنده زاده شهر قفصه از مناطق آفريقاست كه تحصيل را در زادگاه خود آغاز كرد و سپس به مصر رفت و با ابويوسف بغدادى آشنا شد و همچنين به دمشق مسافرت كرد و نزد تاج الدين كندى درس آموخت.
وى در مقدمه مى گويد كه ابونعيم اصفهانى روايات پزشكى را از پيامبر در كتاب طب النبى گردآورد؛ لكن با مسانيد متعدد و برخى تكرارها. نويسنده اسناد را، جز ابونعيم و صحابى ناقل از پيامبر، حذف كرده و روايات مكرر را نيز انداخته است. اين كتاب براساس تنظيم ابونعيم در هفت مقاله بدين شرح تنظيم شده است:
1. فضل صناعة الطب و ماجاء فى تعلمه، 2. معرفة تركيب البدن و ترتيب الصحة، 3. انواع العلل و معرفة علاج كل نوع منها، 4. معرفة العقاقير و منافعها، 5 . الحمية و معرفة قوى الاغذية، 6 . الفواكه، 7. اللُحْمان.
4. الطب النبوى، ابو عبداللّه محمد بن احمد الذهبى (673 ـ 748ق)، تحقيق و شرح و تعليق: احمد رفعت البدراوى، بيروت: دار احياء العلوم، ج2، 1406ق /1986م.
ذهبى، در مقدمه كتاب، فرايض مسلمان را پس از تقرب به خداوند با انجام اطاعت ها و ترك منهيات، توجه به سلامتى و درمان بيمارى ها مى داند. با اين ديدگاه، اقدام به گردآورى روايات مربوط به حفظ سلامتى (بهداشت) و درمان بيمارى ها مى كند و اين كتاب را مى نگارد.
كتاب از سه فن تشكيل شده است:
فن اول. فى قواعد الطب: علمه و عمله، فن دوم. فى الادوية والاغذية، فن سوم. فى علاج الامراض.
ذهبى در كنار گردآورى و تنظيم احاديث پزشكى، به توضيحاتى درباره احاديث و نقل سخنان حكيمان پرداخته است.
5. الطب النبوى، ابن قيم الجوزية (691 ـ 751).
ـ تحقيق: عبدالغنى عبدالخالق ، بيروت: دارالفكر، 1377ق /1957م و دارالندوة الجديدة، (افست).
ـ تحقيق: سيد ابراهيم ، قاهره: دارالحديث ، 1411ق /1991م.
ـ تحقيق: د. السيد الجميلى، دارالكتاب العربى، 1407ق /1986م، ج1، 1412ق /1992م، ج2.
ابن قيم روايات مرتبط با پزشكى، بهداشت داروها را در 125 فصل گردآورده است و توضيحاتى در لابه لاى اخبار و احاديث به چشم مى خورد. در فصول پايانى كتاب، داروها و خوراكى ها را براساس حروف الفبا منظم كرده است.
6. الطب النبى المعروف بالمنهج السوى و المنهل الروى فى الطب النبوى، جلال الدين السيوطى