بن سعيد (ابن عقده) (ش169)، الرجال، ابن نوح سيرافى (ش426)، طبقات الشيعة، سعد بن عبداللّه (اشعرى) (1170، 1071)، الفهرست، ابن بطه مؤدب (ش507 ، 1023)، الفهرست، حميد بن زياد (ش675 ، 615)، الفهرست، ابوعبداللّه حسين بن حسن بابويه (ش441)، الفهرست، محمّد بن حسن بن وليد (ش71)، الفهرست، ابوالفرج محمّد بن اسحاق ابويعقوب نديم (ش294)، كتاب بغداد، احمد بن ابى طاهر (ش796)، كتاب الحيوان، جاحظ (ش367)، كتاب ذكر من روى عن جعفر بن محمّد عليه السلام من التابعين و من قاربهم، ابوزرعه رازى (ش7) و مصابيح النور، محمّد بن محد بن نعمان (شيخ مفيد) (ش1208).

2. ارائه اطلاعات درباره نويسندگان

بيان نام و مشخصات مؤلفان

كنكاش هاى نجاشى در اسامى، القاب، كنيه ها، انساب، قبايل، مواليد و وفيات نويسندگان و بيان اختلاف برخى اقوال در اين زمينه ها در سراسر فهرست مشهود است.

بيان نام يا نام هاى متعدد نويسندگان

نجاشى گاه به ذكر اسامى ديگر نويسندگان مى پردازد و آن را بيان مى دارد؛ به عنوان مثال، نام ديگر حسن بن زياد عطار، حسن بن زياد طايى است. ^۱ نمونه هاى ديگر از اين دست عبارت است از: ش817 ، 741، 590 ، 556 ، 550 ، 526 ، 515 ، 497، 28 و ... .
گاه در اسناد روايات، اسامى نويسندگان همراه با كنيه پدرانشان ذكر مى شود. نجاشى بعد از ذكر اين گونه اسامى معمولاً نام پدارن آنان را ذكر مى كند؛ براى نمونه، ثابت بن أبى حمزه، سالم بطائنى است. ^۲ برخى نمونه هاى ديگر عبارت است از: ش778، 449، 303، 215، 49، 32، 1 و ... .

بيان القاب و كنيه ها

نجاشى به بيان القاب و نام هاى مشهور و معروف نويسندگان نيز توجه دارد. ^۳ او در مسير ارائه اطلاعات شناسنامه اى هر مؤلف، همواره كنيه آنان را يادآورد مى شود و اگر شخصى داراى دو كنيه مشهور باشد، هر دو را متذكر مى گردد. نجاشى درباره سالم بن مكرم مى نويسد. نامبرده مكنى به ابوخديجه است، البته به او ابوسلمه نيز گفته اند. ^۴ گفتنى است شيخ طوسى درباره وضعيت رجالى نامبرده به دليل عدم تشخيص وجود دو كنيه براى او دچار اشتباه شده و او را ـ كه شخصى موثق بوده ـ ^۵ با شخص ديگرى كه شباهت اسمى به او داشته و تضعيف