روش و عملكرد عمومى نجاشى در فهرست - صفحه 108

786، 1، 1033، 999، 915، 1164، 042، 1191 و ... .

ذكر مواليد و وفيات

نجاشى همچنين در موارد بسيارى سال ولادت و وفات و احيانا شهادت نويسندگان را يادآور مى شود و در مواردى روز و ماهى كه شخص در آن به دنيا آمده يا از دنيا رفته را نيز متذكر گرديده است. او گاه علت و چگونگى ولادت يا وفات مؤلفان، مكان در گذشت و مدفن، متولى غسل و نماز بر آنان را بيان مى كند.
داستان ولادت شيخ صدوق (بشارت تولدش ضمن توقيعى از جانب امام عصر عليه السلام ) ۱ و ابوعلى محمّد بن همام (بشارت تولد او ضمن توقيعى از جانب امام حسن عسكرى عليه السلام ) ۲ به خانواده هايشان داده شد و همچنين ماجراى شهادت يعقوب بن اسحاق سكيت، ۳ ربيع بن ابى مدرك، ۴ احمد بن محمّد بن احمد بن طرخان كندى ۵ به دليل پايبندى به مذهب تشيع، در فهرست نجاشى بيان شده است.
از اين دست اطلاعات در فهرست نجاشى فراوان يافت مى شود. ۶

بيان وجه نام ها و القاب نويسندگان

محمّد بن احمد بن محمّد رحال از آن جهت رحال ناميده شده كه پنجاه سفر حج انجام داده است؛ ۷ حريز بن عبداللّه سجستانى ـ كه خود اهل كوفه است ـ از آن جا كه سفرهاى تجارى زيادى به منطقه سجستان داشت، به سجستانى معروف گشت؛ ۸ عبداللّه بن ميمون بن اسود قداح، قداحش گفته اند چون شغل او نيزه تراشى بود؛ ۹ على بن حسن بن محمّد طايى جرمى كه نوعى پارچه موسوم به «طاطريه» مى فروخت، به طاطرى معروف شد؛ ۱۰ محمّد بن خليل، ابوجعفر سكاك را به جهت اشتغالش به ضرب سكه سكاكح ناميدند؛ ۱۱ محمّد بن خالد بن عبدالرحمن برقى به منطقه «برقة رود» منسوب است و آن روستايى در اطراف قم است ۱۲ و ... .

يادكرد بستگان و خويشان نويسندگان

نجاشى در شرح حال اشخاص، گاه نام بستگان آنان اعم از فرزند، پدر، جد، عمو، دايى و ... را ذكر مى كند و اگر آنان به نوعى در امر حديث و روايت دست اندر كار باشند، به آن اشاره مى كند و گاه نيز

1.رجال النجاشى، ش۴۶۸، ص۲۶۱.

2.همان، ش۱۰۳۲، ص۳۸۰.

3.همان، ش۱۲۱۴، ص۴۴۹.

4.همان، ش۴۳۲، ص۱۶۴.

5.همان، ش۲۱۰، ص۸۷ .

6.ر. ك: همان، شماره هاى ۸۴ ، ۳۱۴، ۶۵۳ ، ۱۱۶۴، ۱۰۶۷، ۹۰۰، ۸۱۷ ، ۷۱۵، ۷۰۸، ۶۸۴ و ... .

7.همان، ش۲۱۴، ص۸۸ .

8.همان، ش۳۷۵، ص۱۴۴.

9.همان، ش۵۵۷ ، ص۲۱۳.

10.همان، ش۶۶۷ ، ص۲۵۴.

11.همان، ش۸۸۹ ، ص۳۲۸.

12.همان، ش۸۹۸ ، ص۳۳۵.

صفحه از 126