امام در بخشى از پاسخ مى فرمايد:
علت ديگر آن است كه خداى ـ عزوجل ـ دوست دارد كه مردم در هر عملى ابتدا به اطاعت و عبادت او شروع كنند و سپس به كار خود بپردازند. از اين رو، در آغاز روز، آنان را امر كرد كه ابتدا او را عبادت و بندگى كنند و پس از آن به سمت مرمت و عمران دنيايشان پراكنده شوند. بنابراين، نماز صبح را بر آنان واجب كرد. آن گاه، چون روز به نيمه رسيد (نصف النهار) و مردم شغل دنيايى خود را رها كردند، و آن زمانى است كه مردم لباس بيرونى خود را از تن بيرون مى آورند و به استراحت، خوردن طعام و خواب قيلوله مشغول مى شوند، به آنان امر كرد به ذكر و عبادت او آغاز كنند و مشغول شوند. از اين رو، نماز ظهر را بر آنان واجب ساخت و پس از آن به آنچه دوست دارند مشغول شوند. آن گاه، پس از به جا آوردن نياز خود از غذا و استراحت و خواب، هنگامى كه دوباره قصد پرداختن به كارهاى روزانه در نيمه دوم روز را دارند، از آنان خواست باز به ذكر و عبادت او آغاز كنند و سپس سراغ كارهاى مطلوب خوب بروند. از اين رو، نماز عصر را بر آنان واجب كرد ... . ^۱
از اين روايت، كاملاً و به روشنى، استفاده مى شود كه زمان خواب قيلوله در فاصله پس از به جا آوردن نماز ظهر تا اندكى پيش از زمان اقامه نماز عصر است؛ همچنان كه از روايت برمى آيد زمان اقامه نماز عصر نيز تقريبا هنگام رو به كاستى رفتن گرماى ظهر و حرارت خورشيد است.
در روايت ديگرى، به نقل از زراره، آمده است كه وى به حضرت صادق عليه السلام عرض مى كند: من روزه مى گيرم و خواب قيلوله به جا نمى آورم، مگر بعد از آن كه وقت زوال خورشيد فرا رسد. آن گاه، نوافل ظهر، و نماز ظهر، و نوافل عصر، و نماز عصر را به جا مى آورم و سپس مى خوابم. اين در حالى است كه هنوز مردم (اهل سنت) نماز نگزارده اند. ^۲
گرچه محور سؤال زراره از امام صادق عليه السلام جمع ميان نماز ظهر و عصر است، اما با قطع نظر از اين مسأله شاهد خوبى است بر اين كه در فرهنگ مردم آن عصر زمان خواب قيلوله، دست كم، بعد از فريضه ظهر بوده است.
افزون بر اين دو روايت، همه رواياتى كه به مؤمنان توصيه مى كند قبل از هر نماز وقت خود را براى اقامه نماز فارغ كنند، و مهياى نماز شوند، و انتظار نماز و عبادت خدا كشند، با خواب قيلوله پيش از ظهر احتمالاً ناسازگار است؛ زيرا ممكن است براى بسيارى از مردم، خواب پيش از ظهر با عبادت با فضيلت اول وقت ناسازگارى و تزاحم ايجاد مى كند، بويژه نزد كسانى كه مدت زمان خواب قيلوله پيش از ظهر را زمانى اندك پيشنهاد مى دهند.
بنابراين، به نظر مى رسد زمان خواب قيلوله ـ كه در روايات از آن ياد شده و خوابى مطلوب و مفيد براى بدن معرفى مى شود ـ در فاصله پس از نماز ظهر و پيش از وقت نماز عصر است و كسانى كه