در حجّيت حديث، چند مبنا متصوّر است: ۱. ضرورت عقلى، ۲. تعبّد محض، ۳. سيره عُقَلا، ۴. توسعه تعبّدى سيره. تا مبانى ديگر قابل اثبات باشند، جايى براى مبناى ضرورت عقلى نخواهد بود؛ ليكن نشانه هاى محكم و غير قابل اغماض براى هر يك از دو چشم انداز تعبّد و ارتكاز عقلايى مقتضى شد كه برخى حجّيت خبر را تماما بر يكى از اين دو مبنا توجيه نمايند؛ ليكن وجود برخى گره ها و مشكلات نظرى در گونه ها و حالات مختلف احاديثى كه پيوسته فقيهان و محدّثان، با تكيه بر وجدان علمى بيدار و متأثّر از وضوح و ارتكاز شرعى، عقلايى خويش، بدان ها عمل مى نمودند، مى طلبيد كه كاوش و مهندسى نوى در مبناى حجّيت خبر انجام گيرد. اين پژوهش با دستيابى به نظريه «توسعه تعبّدى سيره عُقَلا در حجّيت خبر» در پى طرح و اثبات آن است. مباحثى چون: دلايل اثباتى اين نظريه، گستره توسعه تعبّدى سيره، آثار و فوايد شگرف اين نظريه در مباحث دانش اصول، فقه و جايگاه آن در ديگر عرصه هاى فقه الحديث؛ و جايگاه عقلى، اصولىِ توسعه تعبّدى سيره و برخى ديگر از مباحث مربوط به ماهيت و ابعاد نظريه، در دو فصل، دلالت سيره عُقَلا بر حجّيت خبر و تعبّد به توسعه سيره در حجّيت احاديث، تبيين مى گردد.