سياق نيز از ديگر قراينى است كه شارح آن را در فهم متن مورد توجه قرار داده است ^۱ و با تكيه بر معناى حاصل از سياق، وجه به كارگيرى برخى كلمات را در كلام معصوم عليه السلام تبيين مى كند ^۲ و از چگونگى چينش عبارات در حديث، جهت فهم آن يارى مى جويد. ^۳ گاه برخى احتمالات نقل شده را در معناى حديث با تكيه بر آن تأييد مى كند. ^۴

4 ـ 2.استناد به آيات قرآن

حديث بازگوى گفتار و كردار كسى است كه نمونه عينى قرآن و تجسم آن در بستر عمل فردى، اجتماعى و معنوى است. آگاهى از حديث، آگاهى از قرآنى است كه در هر زمان، بسته به شرايط، نوشونده و تغيير يابنده مكان، موقعيت و ويژگى هاى سياسى، اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى، رهنمودى نو و جلوه اى تازه از خويش بروز مى دهد. از اين روست كه حديث، در هر موردى شاهدى صريح يا ضمنى از قرآن را با خود دارد و اين دو، نسبت به يكديگر، جنبه تفسيرى و تبيينى دارند. از اين رو، شارح از آيات قرآن براى رفع ابهام و يا شرح معنا فراوان سود جسته است.
او در شرح «الرجاء و ضده القنوت» چهار آيه از قرآن را براى تبيين بيشتر آورده است. ⁵ و از آيات «وَ فِى السَّمَآءِ رِزْقُكُمْ وَ مَا تُوعَدُونَ * فَوَ رَبِّ السَّمَآءِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مِّثْلَ مَآ أَنَّكُمْ تَنطِقُونَ. ⁶ وَ مَا مِن دَآبَّةٍ فِى الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا» ⁷ در تأييد اين معناى حديث كه روزىِ مقسوم هر يك از افراد در دنيا به ايشان مى رسد، سود جسته است. ⁸ او مراتب پنجگانه جهاد را به تناسب شرح حديثى ذكر مى كند و براى هر مرتبه آن شاهدى از قرآن مى آورد ⁹ و در بررسى از معناى «قناعت» ¹⁰ ، «مواسات» ¹¹ «طاعت» ¹² و «بخل» ¹³ و بسيارى مفاهيم ديگر ـ كه در احاديث آمده اند ـ به آيات قرآن استناد جسته است. ¹⁴ از زيباترين شواهد، در استناد شارح به آيات قرآن، به هنگام تبيين مفهوم تقواست. ¹⁵
گاهى نيز آيات، شاهدى بر جنبه خاصى از حديث آمده اند؛ مثلاً ملاّ صالح در شرح حديثى درباره وسواس ـ كه در آن، امام عليه السلام فرموده اند كه اگر از شخص مبتلا به وسواس علت عملكرد او را بپرسى، «قطعا به تو خواهد گفت: از عمل شيطان است» ـ ابتدا در وجه معنا توضيح مى دهد كه او به زبان، چنين گويد و اعتقاد قلبى ندارد. آن گاه، براى چنين نحوه گفتارى ـ كه مخالف عمل است ـ آيه «وَ لَـئن