شيوه از پرسشگرى و حقيقت يابى، از يك سو، نشانه اى است بر گشودگى، سرزندگى و نموّ در اشكال مختلف زندگى و ارتباطات آن، و بر هويدا شدن شرايطى جديد در جامعه اسلامى آن روزگار، و بر رخ نمودن شخصيتى ويژه در مسلمانان همراه با تعلق و تعهد وثيق آنها به آن. و از ديگر سو، دليلى است بر بيدارى حسّ دينى در افراد و جوشش عقيده جديد و سيطره آن بر جان آنها، چنان كه آنها، يكسره، از هرچه رسوبات و اعمال جاهلى بود، دل كنده بودند و به آموزه ها و دستورات عقيده جديد، دل سپرده بودند و از اين رو، پيوسته منتظر دريافت رهنمودهاى نو و تعاليم جديد بودند. ^۱
تأكيد سيد قطب بر استفاده از اين شيوه موجب گرديده تا وى در جاى جاى فى ظلال القرآن ^۲ در صدد بيان برجستگى ها و جهش هاى ايمانى و معنوى و پيوندها و دلبستگى هاى مستحكم صحابه و مسلمانان صدر اسلام نسبت به دين اسلام و بويژه به آيات قرآن، باشد مسلمانانى كه به سبب ايمان راستين خويش حلاوت و نور و فرقان بودن قرآن را به عينه دريافته بودند و با قرآن و براى قرآن زندگى مى كردند. ^۳

نقد تفسير روايى در فى ظلال القرآن

در موضوع تفسير روايى در فى ظلال القرآن، سيد قطب از دو سو مورد انتقاد و مؤاخذه است: از يك سو، به سبب عدم ذكر روايات صحيح، على رغم موجود بودن آنها در بسيارى از موارد، ^۴ و به سبب ذكر روايات ضعيف، و به دليل نقل روايت از كتب غير مرجع و اصيل، از جانب اهل سنت مورد انتقاد قرار گرفته است. ^۵
از ديگر سو، بر طبق مذهب شيعه انتقادهاى فوق، بويژه انتقاد به سبب نقل روايات ضعيف و جعلى، بر سيد قطب وارد است؛ چه، وى روايات جعلى و مردود متعددى را در مباحث و موضوعات مهم، در فى ظلال القرآن گزارش كرده است. ^۶
صاحب اين نوشتار رواياتى را كه، از نظر وى، در فى ظلال القرآن شايسته انتقادند، در چند