على بن ابراهيم بن هاشم قمى ۱ : در اغلب موارد كتاب ها را از پدر خويش اجازه گرفته است. پيش از اين نقش ابراهيم بن هاشم را در انتقال كتب از عراق و كوفه به قم برنموديم. اكنون آن ميراث كوفى به همراه مؤلَّفاتى قمى توسط مرعش به موطن قبلى خود بازگشته است.
محمد بن جعفر بن بطّه قمى ۲ : جايگاه او در مدرسه حديثى قم و نقشش در انتقال ميراث قم به بغداد قبلاً مورد بررسى قرار گرفت.
احمد بن محمد بن خالد برقى ۳ : همان گونه كه در صفحات پيشين گفته شد، او در كنار احمد بن محمد بن عيسى نقشى بسزا در پايه ريزى مكتب قم و آوردن آثار علمى بدان ايفا كرده است.
على بن احمد بن محمد بن طاهر، ابن ابى جيد، از مشايخ نجاشى و شيخ طوسى نيز در جرگه بزرگان پيش گفته است؛ او كه اصالتا قمى است و در بغداد سكنا گزيده، غالبا از طريق شيخ قميان محمد بن حسن بن احمد بن وليد، كتاب هاى بسيارى را نقل مى كند. ۴ اين ها كتاب هايى هستند كه
1.همان، ص۱۳۵، ش۱۹۵.
2.همان، ص۱۲، ش۶ ؛ ص۳۳، ش۳۸؛ ص۹۱، ش۱۲۴؛ ص۱۶۳، ش۲۴۹؛ ص۱۹۵، ش۲۹۴؛ ص۲۳۵، ش۳۵۱؛ ص۲۹۱، ش۴۳۴؛ ص۳۱۷، ش۴۸۹؛ ص۷۰۶، ش۴۴۱؛ رجال النجاشى، ص۱۶، ش۱۶؛ ص۱۶، ش۱۸؛ ص۲۶، ش۴۸؛ ص۲۱۶، ش۵۶۲ ؛ ص۲۶۰، ش۶۸۰ ؛ ص۲۷۸، ش۷۳۱؛ ص۳۲۷، ش۸۸۷ ؛ ص۴۴۴، ش۱۱۹۹.
3.همان، ص۲۳، ش۳۳؛ ص۲۹، ش۵۶ ؛ ص۳۷، ش۷۴؛ ص۴۵، ش۹۰؛ ص۴۶، ش۹۴؛ ص۴۷، ش۹۶؛ ص۴۷، ش۹۷؛ ص۵۰ ، ش۱۱۰؛ ص۵۳ ، ش۱۳۰؛ ص۵۴ ، ش۱۱۲؛ ص۵۴ ، ش۱۲۲؛ ص۵۶ ، ش۱۲۸؛ ص۶۱ ، ش۱۴۰؛ ص۶۲ ، ش۱۴۷؛ ص۱۰۰، ش۲۵۱؛ ص۱۰۲، ش۲۵۴؛ ص۱۰۳، ش۲۵۶؛ ص۱۰۵، ش۲۶۳؛ ص۱۰۷، ش۲۷۱؛ ص۱۱۱، ش۲۸۶؛ ص۱۱۳، ش۲۹۰؛ ص۱۲۰، ش۳۰۷؛ ص۱۲۵، ش۳۲۱؛ ص۱۲۸، ش۳۲۹؛ص۱۲۸، ش۳۳۰؛ص۱۳۵، ش۳۴۷؛ ص۱۳۷، ش۳۵۴؛ ص۱۴۰، ش۳۶۳؛ ص۱۴۱، ش۳۶۸؛ ص۱۴۸، ش۳۸۵؛ ص۱۵۰، ش۳۹۲؛ ص۱۵۰، ش۳۹۳؛ ص۱۶۱، ش۴۲۵؛ ص۱۷۳، ش۴۵۷؛ ص۱۷۴، ش۴۵۸؛ ص۱۷۸، ش۴۶۹؛ ص۱۷۹، ش۴۷۰؛ ص۱۷۹، ش۴۷۱؛ ص۱۸۲، ش۴۷۹؛ ص۱۸۲، ش۴۸۰؛ ص۱۸۵، ش۴۹۱؛ ص۱۸۷، ش۴۹۷؛ ص۱۹۵، ش۵۲۰ ؛ ص۱۹۶، ش۵۲۲ ؛ ص۱۹۹، ش۵۳۰ ؛ ص۲۰۵، ش۵۴۷ ؛ ص۲۲۵، ش۵۸۹ ؛ ص۲۴۰، ش۶۳۹ ؛ ص۲۴۴، ش۶۴۱ ؛ ص۲۴۵، ش۶۴۲ ؛ ص۲۴۶، ش۶۴۸ ؛ ص۲۴۷، ش۶۴۹ ؛ ص۲۵۷، ش۶۷۴ ؛ ص۲۷۹ ۲۸۰، ش۷۳۹؛ ص۲۸۱، ش۷۴۳؛ ص۲۸۲، ش۷۴۸؛ ص۲۸۶، ش۷۶۴؛ ص۲۸۷، ش۷۶۶؛ ص۲۸۹، ش۷۷۴؛ ص۲۹۳، ش۷۸۹؛ ص۲۹۶، ش۸۰۴ ؛ ص۲۹۸، ش۸۸۷ ؛ ص۳۴۲، ش۹۱۷؛ ص۳۴۳، ش۹۲۶؛ ص۳۴۴، ش۹۲۷؛ ص۳۴۴، ش۹۲۹؛ ص۳۵۰، ش۹۴۲؛ ص۳۵۷، ش۹۵۸؛ ص۳۵۸، ش۹۶۰؛ ص۳۶۱، ش۹۷۱؛ ص۳۶۲، ش۹۷۲؛ ص۳۶۸، ش۹۴۲؛ ص۳۵۷، ش۹۵۸؛ ص۳۵۸، ش۹۶۰؛ ص۳۶۱، ش۹۷۱؛ ص۳۶۲، ش۹۷۲؛ ص۳۶۸، ش۹۹۷؛ ص۳۶۹، ش۱۰۰۳؛ ص۳۷۳، ش۱۰۱۹؛ ص۳۸۲، ش۱۰۳۸؛ ص۴۰۵، ش۱۰۷۴؛ ص۴۱۴، ش۱۱۰۴؛ ص۴۲۳، ش۱۱۳۶؛ ص۴۳۱، ش۱۱۶۱؛ ص۴۳۲، ش۱۱۶۲؛ ص۴۴۲، ش۱۱۹۲؛ ص۴۴۵، ش۱۲۰۲؛ ص۴۵۱، ش۱۲۱۷؛ ص۴۵۳، ش۱۲۲۸؛ ص۴۵۷، ش۱۲۴۴؛ ص۴۵۷، ش۱۲۴۹؛ ص۴۵۹، ش۱۲۵۵؛ با وجود اين كه ابوالمفضل شيبانى هم ابن بطه را در بغداد ديده و از او اجازه گرفته است، امّا نجاشى هميشه راه حسن بن على، مرعش، را به ابن بطه انتخاب مى كند. در برابر شيخ طوسى آنچه از ابن بطه گرفته، از طريق ابوالمفضّل شيبانى است.
4.الفهرست، ص۸ ، ش۴؛ ص۱۸، ش۱۳؛ ص۱۹، ش۱۴؛ ص۲۲، ش۲۱، ص۲۲، ش۲۲؛ ص۳۳، ش۳۸؛ ص۳۴، ش۳۹؛ ص۳۴، ش۴۰؛ ص۳۷، ش۴۹؛ ص۴۹، ش۶۲ ؛ ص۵۰ ، ش۶۳ ؛ ص۵۴ ، ش۶۵ ؛ ص۵۵ ، ش۶۷ ؛ ص۵۸ ، ش۷۲؛ ص۶۰ ، ش۷۴؛ ص۶۱ ، ش۷۵؛ ص۶۳ ، ش۷۸؛ ص۸۲ ، ش۱۰۳؛ ص۱۰۰، ش۱۳۴؛ ص۱۰۶، ش۱۴۰؛ ص۱۱۰، ش۱۴۲؛ ص۱۱۴، ش۱۵۵؛ ص۱۱۶، ش۱۵۸؛ ص۱۱۷، ش۱۶۰؛ ص۱۲۲، ش۱۶۲؛ ص۱۲۳، ش۱۶۳؛ ص۱۲۴، ش۱۶۴؛ ص۱۲۷، ش۱۷۲؛ ص۱۲۷، ش۱۷۳؛ ص۱۲۸، ش۱۷۴؛ ص۱۲۸، ش۱۷۵ ۱۷۶؛ ص۱۳۱، ش۱۸۵؛ ص۱۳۶، ش۱۹۷؛ ص۱۹۸، ش۱۳۶؛ ص۱۳۷، ش۲۰۰؛ ص۱۴۱، ش۲۰۶؛ ص۱۵۰، ش۲۳۰؛ ص۱۵۱، ش۲۳۱؛ ص۱۵۱، ش۲۳۲؛ ص۱۵۷، ش۲۴۰؛ ص۱۵۷، ش۲۴۱؛ ص۱۶۱، ش۲۴۸؛ ص۱۶۳، ش۲۵۱؛ ص۱۶۹، ش۲۶۵؛ ص۱۷۳، ش۲۶۶؛ ص۱۸۱، ش۲۷۶؛ ص۱۸۴، ش۲۸۴؛ ص۱۸۴، ش۲۸۵؛ ص۱۸۹، ش۲۸۹؛ ص۱۹۳، ش۲۹۰؛ ص۱۹۶، ش۲۹۶؛ ص۲۰۱، ش۲۹۸؛ ص۲۰۷، ش۳۰۶؛ ص۲۰۷، ش۳۰۸؛ ص۲۱۰، ش۳۱۲؛ ص۲۱۰، ش۳۱۳؛ ص۲۲۱، ش۳۲۶؛ ص۲۲۲، ش۳۲۷؛ ص۲۲۲، ش۳۳۰؛ ص۲۲۶، ش۳۳۶؛ ص۲۲۷، ش۳۳۷؛ ص۲۲۷، ش۳۳۸؛ ص۲۲۸، ش۳۳۹؛ ص۲۲۸، ش۳۴۰؛ ص۲۳۰، ش۳۴۶؛ ص۲۳۵، ش۳۵۱؛ ص۲۴۲، ش۳۵۶؛ ص۲۴۳، ش۳۵۷؛ ص۲۴۵، ش۳۶۲؛ ص۲۴۶، ش۳۶۴؛ ص۲۵۶، ش۳۷۲؛ ص۲۵۹، ش۳۷۳؛ ص۲۶۴، ش۳۷۶؛ ص۲۶۷، ش۳۸۱؛ ص۲۶۸ ۲۶۹، ش۳۸۴؛ ص۲۸۶، ش۴۲۷؛ ص۲۸۶، ش۴۲۸؛ ص۲۹۳، ش۴۳۸؛ ص۲۹۳، ش۴۳۹؛ ص۲۹۴، ش۴۴۰؛ ص۲۹۵، ش۴۴۲؛ ص۲۹۵، ش۴۴۲؛ ص۳۰۰، ش۴۵۴؛ ص۳۲۲ ـ ۳۲۳، ش۵۰۰ ؛ ص۳۳۱، ش۵۱۸ ؛ ص۳۳۴، ش۵۲۵ ؛ ص۳۴۵، ش۵۴۵ ؛ ص۳۴۶، ش۵۴۶ ؛ ص۳۴۷، ش۵۴۸ ؛ ص۵۶۸ ، ش۳۶۴ و ۵۶۷ ؛ ص۳۶۷، ش۵۷۴ ؛ ص۳۶۸، ش۵۷۷ ؛ ص۳۷۷، ش۵۸۴ ؛ ص۳۸۵، ش۵۸۸ ؛ ص۳۸۶، ش۵۹۰ ؛ص۳۸۷، ش۵۹۲ ؛ ص۳۸۸، ش۵۹۳ ؛ص۴۰۰، ش۶۰۶ ؛ص۴۰۰، ش۶۰۷ ؛ ص۴۰۰، ش۶۰۸ ؛ ص۴۰۱، ش۶۰۹ ؛ ص۴۰۱، ش۶۱۰ ؛ ص۴۰۷، ش۶۲۱ ؛ ص۴۰۸، ش۶۲۲ ؛ ص۴۱۲، ش۶۲۶ ؛ ص۴۱۴، ش۶۲۹ ؛ص۴۱۵، ش۶۳۰ ؛ ص۴۱۵، ش۶۳۱ ؛ ص۴۱۶، ش۶۳۴ ؛ ص۴۴۰، ش۷۰۵؛ ص۴۴۱، ش۷۰۶، ص۴۵۲، ش۷۱۵؛ ص۴۵۳، ش۷۱۷؛ص۴۷۲، ش۷۵۸؛ص۴۷۵، ش۷۶۴؛ ص۴۸۲، ش۷۷۳؛ ص۴۸۹، ش۷۸۰؛ ص۴۹۳، ش۷۸۲؛ ص۴۹۶، ش۷۸۴؛ ص۴۹۶، ش۷۸۵؛ ص۵۰۱ ، ش۷۹۰؛ ص۵۰۸ ، ش۸۰۷ ؛ ص۵۱۱ ، ش۸۱۳ ؛ ص۵۱۳ ، ش۸۱۶ ؛ص۵۱۴ ، ش۸۲۰ ؛ ص۵۱۹ ، ش۸۲۱ ؛ ص۵۲۱ ، ش۸۲۹ ؛ ص۵۲۵ ، ش۸۴۰ ؛ ص۵۲۶ ، ش۸۴۱ ؛ ص۵۲۶ ، ش۸۴۲ ؛ ص۵۲۶ ، ش۸۴۳ ؛ ص۵۲۷ ، ش۸۴۴ ؛ ص۵۲۷ ، ش۸۴۵ ؛ ص۵۴۶ ، ش۹۰۲؛ص۵۴۶ ، ش۹۰۳؛ رجال النجاشى، ص۲۹۷، ش۸۰۵ ؛ ص۳۱۰، ش۸۴۷ ؛ ص۳۱۴، ش۸۵۸ ؛ ص۳۱۹، ش۸۷۴ ؛ ص۳۳۲، ش۸۹۴ ؛ ص۳۳۴، ش۸۹۷ ؛ ص۳۴۰، ش۹۱۲؛ ص۳۵۴، ش۹۴۸؛ ص۳۵۶، ش۹۵۴؛ ص۳۶۴، ش۹۸۱؛ ص۳۶۷، ش۹۹۵؛ ص۳۶۷ ـ ۳۶۸، ش۹۹۶؛ ص۳۶۸ ـ ۳۶۹، ش۱۰۰۰؛ ص۳۶۹، ش۱۰۰۱؛ص۳۸۳، ش۱۰۴۲؛ ص۴۰۵، ش۱۰۷۳؛ص۴۰۷، ش۱۰۸۱؛ ص۴۱۱، ش۱۹۰۴؛ ص۴۲۲، ش۱۱۲۹؛ ص۴۲۸، ش۱۱۴۸؛ ص۴۵۰، ش۱۲۱۵؛ ص۴۵۸، ش۱۲۵۰؛ ص۴۵۸، ش۱۲۵۱؛ ص۴۵۱، ش۱۲۵۲.