دواوين اسلام و كتب مشهور را دليلى بر عدم جعلى بودن حديث مى داند. ۱ لكن خود بعضى احاديث را با آن كه در كتب مشهور، حتى در سنن موجود است، مجعول مى شمرد؛ مانند حديث تقدم اسلام على عليه السلام كه در المستدرك حاكم، ۲ الطبقات الكبرى ابن سعد ۳ و ... آمده است؛ علاوه بر آن كه حديث تقدم نماز على عليه السلام بر ديگران ـ كه مستلزم تقدم اسلام على عليه السلام است ـ در سنن ترمذى ۴ و ابن ماجه ۵ بيان شده است: با اين حال ابن جوزى آن را مردود مى شمرد.
15. عدم توجه به احاديث قطعى الصدور در محك زدن احاديث
محك زدن احاديث يا احاديث قطعى در نقادى ابن جوزى، عملاً جايگاهى ندارد و به عبارت ديگر، يا او اصلاً در نقد متن به احاديث توجه نكرده است، مثل حديث خلافت على عليه السلام ـ كه بدون توجه به حديث غدير، ثقلين و ... بررسى شده است ـ ۶ يا اگر به آن عنايت كرده است، به احاديثى پرداخته كه وضعيتى مشابه يا حتى بدتر از حديث مورد نقدش دارند؛ مثل حديث تقدم اسلام على عليه السلام و حديث سد ابواب غير باب على عليه السلام .
16. عدم توجه به اختلافات تاريخى
ابن جوزى را علاوه بر واعظ و محدّث، مورخ معرفى كرده اند و «تاريخ» از معيارهاى مورد نظر وى در نقد احاديث بوده است و بى شك، تاريخى مى تواند معيار قرار گيرد كه قطعى و مسلم باشد. ابن جوزى در چند مورد از نقد متنى احاديث اين باب به تاريخ توجه كرده، لكن چون در آنها به اختلاف مسائل تاريخى عنايت نداشته، نه تنها خود به اشتباه افتاده، بلكه ديگران را به ندانستن تاريخ متهم ساخته است؛ مثلاً محك زدن حديث نحوه خلقت حضرت زهرا عليهاالسلام با تاريخ تولد ايشان و معراج پيامبر صلى الله عليه و آله وسلمصحيح نيست؛ چون زمان دقيق هيچ يك از آن دو مشخص نيست و مورخان درباره آن اتفاق نظر ندارند.
تاريخ ولادت حضرت را پنج سال پيش از بعثت، سالِ بعثت، دو سال پس از بعثت، سه سال پس از بعثت، پنج سال پس از بعثت و ... بيان كرده اند. ۷
درباره معراج پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم نيز علماى اهل سنّت آن را سه سال، هيجده ماه يا يك سال پيش از
1.الموضوعات، ج۲، ص۱۵۰.
2.ج۳، ص۱۳۳.
3.ج۳، ص۲۱.
4.ج۵ ، ص۳۰۵.
5.ج۱، ص۴۴.
6.همان، ص۱۰۴.
7.صحيح من سيرة النبى صلى الله عليه و آله وسلم، ج۳، ص۸ ؛ زندگانى فاطمه زهرا عليهاالسلام با استناد به احاديث مربوط به ولادت حضرت زهرا عليهاالسلام در كافى، ج۱، ص۴۵۷ و ج۸ ، ص۳۴۰؛ بحارالأنوار، ج۴۳، ص۹؛ كشف الغمة، ج۲، ص۷۵.
