دنيا ، به آب دريا مى ماند كه انسان تشنه ، هر چه از آن بنوشد، تشنه تر ^۱ به آرزوهاى دست نيافتنى اش) مرتكب ^۲ دوزخ است . كلام خدا اين گونه است :
« فَأَمَّا مَن طَغَى * وَ ءَاثَرَ الْحَيَوةَ الدُّنْيَا * فَإِنَّ الْجَحِيمَ هِىَ الْمَأْوَى .^۳پس هر كه طغيان كرد و زندگى اين جهانى را برگزيد، بى گمان ، جهنّم ، جايگاه اوست» .
در اين هنگام ، چنين شخصى دچار حسرت عظيمى مى شود. البته حسرت چنين فردى ، اختصاص به روز قيامت ندارد ؛ بلكه در همين دنيا نيز دچار آن حسرت خواهد شد و هر چه دلبستگى اش بيشتر باشد ، حسرتش نيز شديدتر خواهد شد.
امام صادق عليه السلام مى فرمايد:
مَن كَثُرَ اشتِباكُهُ بِالدُّنيا كانَ أشَدَّ لِحَسرَتِهِ عِندَ فِراقِها .^۴هر كه بيشتر به دنيا بچسبد، هنگام جدايى از آن ، بيشتر افسوس مى خورَد.
با توجّه به اين توضيحات ، براى فردى كه دنيادوستى شده است ، چه بايد كرد؟ آيا اين فرد گرفتار و به اسارت رفته را مى توان با چند جمله پندآميز ، از

دنيادوستى، خرد را تباه مى كند و دل را از شنيدن حكمت ، ناشنوا مى سازد و موجب عذابى دردناك مى شود.
كسى كه از خردى سالم ، بى بهره مى شود ، از درك امور ، عاجز شده و نمى تواند عاقلانه تصميم بگيرد ؛ لذا فرصت ها و سرمايه هاى خود را
به سادگى از دست خواهد داد. همچنين ، كسى كه از شنيدن حكمت ناشنوا شد ، از نصيحت حكيمان ، طرفى نمى بندد . چنانچه در حديثى از امام على عليه السلام آمده است:
إنَّ مَعصيَةَ النّاصِحِ الشَّفيقِ العالِمِ المُجَرَّبِ تُورِثُ الحَسرَةَ.^۱نافرمانى از دستور نصحيت كننده مهربانِ دانا و باتجربه، مايه حسرت و سرگردانى است.
امام خمينى (ره) در كتاب شرح چهل حديث خود مى گويد:
و از مفاسد بزرگ حبّ دنيا آن است كه انسان را از رياضات شرعيه و عبادات و مناسك باز دارد، و جنبه طبيعت را قوت دهد و تعصّى نمايد طبيعت از اطاعت روح، و انقياد آن را نكند و عزم انسانى را سست كند و اراده را ضعيف نمايد... و بدان اى عزيز كه عزم و اراده قويّه ، در آن عالم ، خيلى لازم است و كاركن است. ميزان يكى از مراتب بهشت، كه از بهترين بهشت هاست، اراده و عزم است كه انسان ، تا داراى اراده نافذ و عزم قوى نباشد ، داراى آن بهشت و مقام عالى نشود . ^۲
آرى! حبّ دنيا تا آن جا پيش مى رود كه حتّى دين فرد را نيز از او مى گيرد؛ چنانچه در رواياتى آمده است كه: «دو گرگ اگر در گلّه بى شبان رها شوند، يكى از آنها در اوّل گلّه و يكى در آخرش، زودتر ، آنها را هلاك نمى كنند از ^۳
هر چه به اين دنيا ، به نظر عظمت و محبّت نگاه كنى و قلبت علاقه مند به آن شود ، به حسب مراتب محبّت، نيازهايت زياد مى شوند ، فقر در باطن و ظاهر تو نمايان مى گردد ، امورت آشفته و درهم مى شوند ، قلبت متزلزل و غمناك و خائف مى شود، امورت بر وفق دلخواه انجام ^۴ مى شوند و يأس و حيرت در دلت جايگزين مى گردد. ^۵ چنانچه على عليه السلام نيز به بعضى از اين معانى اشاره فرموده است :
هر كس بيشتر به دنيا درآويزد، به هنگام جدايى از آن ، افسوس او بيشتر خواهد بود.^۶امام صادق عليه السلام نيز مى فرمايد :
مَن تَعَلَّقَ قَلبُهُ بِالدُّنيا تَعَلَّقَ قَلبُهُ بِثَلاثِ خِصالٍ هَمِّ لا يَفنى وأمَلٍ لا يُدرَك وَرجاءٍ لا يُنالُ .^۷هر كه به دنيا دل بندد ، به سه چيز ، دل بسته است: اندوه بى پايان و آرزوى دست نيافتنى و اميد نارسيدنى.