۰.رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود :«هركس بر من دروغ بندد ، جايگاهش ميان دو چشم دوزخ است» . اين سخن بر ياران ايشان گران آمد و ناراحتى بر چهره آنان آشكارشد . گفتند : اى رسول خدا صلى الله عليه و آله ! ما سخنى از شما مى شنويم ، از آن مى كاهيم يا بر آن مى افزاييم و تقديم و تأخير در آن انجام مى دهيم . «مراد من اين گونه نقل نيست ؛ بلكه آن است كه كسى دروغى به من نسبت دهد و قصدش عيبجويى از من يا مشوّه ساختن دين باشد» .

در برابر اينها ، پاره اى از احاديث برخود دارى از زياده و نقيصه در نقل ، دلالت دارند ، مانند :

۱.امام صادق عليه السلام در پاسخ ابوبصير و در تفسير آيه «الذين يستمعون القول فيتّبعون أحسنه» فرمود :«هوالرجل يسمع الحديث فيحدّث به كما يسمعه ، لايزيد فيه ولاينقص» . ^۱

۰.مراد ، كسانى هستند كه چون حديثى مى شنوند ، بدون كم يا زيادكردن ، نقل مى كنند .

۲.روى عن النبى صلى الله عليه و آله إنّه قال :«رحم اللّه امرءا سمع مقالتي فلم يزد فيه ، فربّ حامل فقه ليس بفقيه» . ^۲

۰.از رسول خدا نقل شده است كه فرمود :«خداى رحمت كند كسى را كه چون سخن مرا شنيد ، آن را دريابد و همانگونه به ديگران برساند! چه بسا ناقل فقهى كه خود فقيه نيست» .

اين احاديث ، بر رجحان و برترى نقل با الفاظ دلالت دارند و اين مطلب ، جاى ترديد و انكار نيست . لكن بايد دانسته شود كه اين روايات ، معارض دسته اول نيست ؛ چراكه آنها در دلالت بر جواز ، صراحت داشت و اين دسته ، اگر بر منع به طور قطع دلالت داشت ، بايد حمل بر رجحان مى شد ؛ چه رسد به اكنون كه مضمون دسته