تبيان اللغة در لغت قرآن و صحيفه - صفحه 176

قنع: و قناعت : از حد خود در معاش خود تجاوز ننمودن.
قنية: اصل مال، و ذخيره نمودن . و قوله تعالى: «أَنَّهُو هُوَ أَغْنَى وَ أَقْنَى»۱ أي جعل لهم قنية أى أصل المال . قيل : أقنى أي أرضى.
قنوة: خوشه خرما . قِنوان : خوشه هاى خرما ، جمع اوست.
قيد: چيزى است كه به او ناس و دواب را حبس نمايند . انقياد : نزول در حكم غير در امرى كه او مى خواهد.
قال: مبغض بودن ، دشمنى نمودن و منه قوله تعالى: «مِّنَ الْقَالِينَ»۲ .
قيام: ايستادن . مقام : به ضم ميم به معنى اقامه نمودن ، و به فتح ميم مجلس و موضعى كه در او اقامت نمايند . قيامت را قيامت گويند زيرا مردم مى ايستند در قبور خود زنده.
قوت: چيزى كه به او غذا كنند.

باب ما أوّله الكاف

كأد: به مشقت افتادن . كأده أي شاقّه . تكأَّدني 3 در دعاى نزول .
كبت: به معنى غيظ نمودن ، قوله : «كُبِتُواْ» 4 يعنى به غيظ آوردند ايشان . در دعاى صحيفه در استعاذه از شيطان : اَللهم اكبِته بِدُؤوبنا 5 به همين معنى است . و به معنى ذلت هم آمده است و به معنى حزن هم آمده است ، مكبوت يعنى محزون . كبّه اللّه 6 أي أذلّه اللّه . كبّه لوجهه يعنى به روى در افتاد . كائبة : حزن و اندوه.
كبر: بزرگى ، كبرياء : عظمت و سلطنت.
كدح: سعى در عمل نمودن مى خواهد عمل دنيا باشيد يا آخرت ، قوله تعالى: «إِنَّكَ

1.سوره نجم، آيه ۴۸.

2.سوره شعرا، آيه ۱۶۸.

3.وقد نزل بي يا رب ما قد تكأدني ثقله (الصحيفة السجادية: دعاى هفتم) .

4.سوره مجادله، آيه ۵.

5.واكبته بدؤوبنا في محبتك (الصحيفة السجادية: دعاى هفدهم) .

6.ثواب الأعمال ، ص۲۲۱.

صفحه از 196