تبيان اللغة در لغت قرآن و صحيفه - صفحه 178

كيد: دشمنى نمودن و حيله نمودن [و] سعى نمودن بر وجه حيلت ، و منه قوله : «لَأَكِيدَنَّ أَصْنَـمَكُم»۱ .

باب ما أوّله اللام

لبّ: أي لبّ لباباً و ألبّ إلبابا . لبّ از جهت او چهار معنى است : الأول به معنى ايستادن ، لبّ بالمكان ألبّ به أي أقام به ، و قالوا : لبَّيك تثنيه آوردند زيرا ايشان اراده نمودند اجابت بعد از اجابت را و اقامت بعد از اقامت را چنانچه گويند : حنانيك أي رحمة بعد رحمة . دويم به معنى روبه رو بودن ؛ «داري تلبّ دارك» أي تواجهها ۲ تثنيه آورند از جهت تأكيد . سيم به معنى محبت و دوستى يقول : امرأة لبّة ۳ وقتى كه ولد خود دوست داشته باشد ، پس لبّيك يعنى دوست داشتن بعد از دوست داشتن . چهارم به معنى اخلاص ، يقول : حبوت لباباً أي خالصاً مخلصاً ، لبَّيك يعنى إخلاصي لك بعد إخلاص . تلباب : جمع ثياب نمودن و كشيدن ، و منه: إن فاطمة أخذت بتلابيب عمر مجذوبة إليها ۴ .
لحف: الحاح و تضرع نمودن.
لحد: لحد الرجل : وقتى كه تجاوز از حق نمود . لحدت : جزت و ملت . ألحدت يعنى جدال و ممارات نمودم من ، قوله تعالى: «الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِى أَسْمَـلـءِهِ»۵ يعنى منحرف و ميل نمودند در صفات خدا . إلحاد به معنى ظلم نيز آمده است.
لحح: لحّ و ألحّ أي ألزم و ألصق . إلحاح : چسبيدن و دست بر نداشتن ، و به معنى محزون شدن هم آمده است يقول: ألحَّ الجمل إذا حزن ۶ .
لحظة: و لحاظ : نظر به طرف چشم نمودن . لحظة : به معنى عنايت . لِحاظ : ـ به

1.سوره انبياء، آيه ۵۷.

2.النهاية في غريب الحديث ، ج۴ ، ص۲۲۲.

3.مفردات غريب القرآن ، ص۴۴۶.

4.الكافي ، ج۱ ، ص۴۶۰.

5.سوره اعراف، آيه ۱۸۰.

6.صحاح اللغة ، ج۱ ، ص۴۰۰.

صفحه از 196