زندگي نامه خود نوشت ملا علي آراني - صفحه 515

[ آغاز تأليف كتاب ينابيع الاُصول ]

و در آن وقت كه در آن مكان شريف مشرف بودم بنا به نوشتن كتاب ينابيع الاُصول ^۱ گذاشتم و آن شرحى است بر عين الاُصول ، و بعد از نوشتنِ قدرى، چون تمام شدن آن مقدر نبود، به عهده تعويق افتاد و به اتمام نرسيد .

[ تأليف رساله العجالة الحائرية ]

القصه در آن عالى مكان به تحصيل مشغول مى بودم و در آن جا رساله عجالة الحائرية ^۲ را نيز نوشتم و مناط كلام در آن رساله بيان فرق ميان مشترك و مرتجل و منقول و حقيقت و مجاز است و آن رساله تقريباً ششصد بيت مى شود و عبارات علماى اصول و تحقيقات كامل در آن رساله مندرج است و آن رساله در مجلد على حده كه در آن جمع رسائل كرده ام مندرج است .

[ فراغت از تحصيل ]

در سنه 1216 ـ هزار و دويست و شانزده ـ چنان دانستم كه فارغ التحصيل شده ام و خود را بر فضلاى عصر عرض كردم ، همه حقير را بر اين اعتقاد تصديق نمودند .

[ تأليف الفوائد الصادقية ]

و دريوم عيد غدير اين سال شروع كردم در تصنيف كتاب فوائد الصادقية ^۳ كه در منطق نوشته ام و با وجود كثرت اشتغال و وفور ابتلا ، در اوقات متفرقه آن را مى نوشتم و مدت تصنيفش سه ماه و بيست و نُه روز كشيد و عدد اين كلمه به حذف باى جارّه ، مطابق تاريخ شروع آن شد : «شرعت في الفوائد بكدّ» ، و عدد اين كلمه نيز موافق تاريخ اتمامش شد : «قد أتممت الفوائد بمحن» ، واين از اتفاقات حسنه است .

1.الذريعة ، ج۲۵، ص۲۸۷ .

2.الذريعة ، ج۱۵، ص۲۲۱ .

3.الذريعة ، ج۱۶، ص۳۴۴ .