فتحعلى شاه قاجار واقع شد به طالع عقرب ، و بانى آن نواب عالى جاه رفيع جايگاه بسالت اكتناه شوكت و عظمت انتباه مقرب الخاقان، يوسف خان، سپه سالار عراق بود .

[ وصف سطان آباد ]

و آن شهرى است به غايت مستحكم و وضع آن در نهايت خوبى است و آن شهر در قرب قريه دستجرد كزاز بنا شده است و به واسطه بناى آن، آن قريه خراب و آثار عماراتش الحال باقى است ، و از آن شهر تا به كرهرود و سنجان يك فرسخ مسافت است ، و آن شهر را به چهار قسم متساوى قسمت نموده اند و در وسط حقيقى آن چهار سويى است و در محاذى آن چهار سوى، از هر چهار جانب، چهار دروازه واقع است كه از هر يك از آن دروازه ها كه داخل آن شهر شوى به خط مستقيم به چهار سوى مى رسد ، و يك ثُمن آن شهر را نواب سابق الذكور از براى خود و عمله جات خود مخصوص گردانيده و ارگى در نهايت استحكام و ارتفاع در آن بنا نموده است كه مشتمل است بر عمارات عاليه و اياوين مرتفعه ، و قنواتى در سمت قبلى آن شهر احداث نموده در شهر جارى ساخته كه آب آن در كوچه هاى آن شهر جارى است و هنوز آن شهر به اتمام نرسيده است و ماده تاريخ قصيده اى كه در خصوص بناى آن عالى جاه ميرزا موسى منجم فرموده اند اين است كه :

[ نمود يوسف ثانى بناى مصر جديد (1231) ]

و آن شهر قبلى است و بناى اكثر عمارات آن بر سمت قبله است و تشخيص قبله آن را ميرزا موسى مذكور به اعانت اسطرلاب نموده اند و از وى شنيدم كه انحراف قبله آن از جنوب به مغرب سى و يك درجه است .
و از جمله واردات اين سال اين بود كه در فصل تابستان در دار المرز رشت سنگ بسيار از آسمان باريد كه كوچك آنها به قدر سه مثقال و بزرگ آنها به قدر شصت مثقال بود و سراى شيخ الاسلام آن جا را خراب كرد ، و وباى شديدى در آن جا نيز اتفاق افتاد و جمع بسيارى هلاك شدند .