به بهانه تصحيح « أخبار الزينبات » - صفحه 10

است و پيش از آن هم چاپ نشده است و اگر گفته شود آقاى حسن محمّد قاسم، يك بار به سال 1333ق، آن را به چاپ رسانده، اين با سال زندگانى وى نمى سازد؛ زيرا سال ولادت او 1318 است و بايد بپذيريم كه در هنگام طبع كتاب، پانزده سال داشته است!
رابعا: در الذريعة، سهو ديگرى رخ داده كه به نوشته آقاى حَسّون نيز راه يافته است و آن، اين كه فرموده است: «وعبّر عنه بالثبت المصان بأخبار الزينبات» و اين عبارت، گوياى آن است كه نام كتاب، چنين است، در حالى كه حسن محمّد قاسم مى گويد كه نويسنده كتاب الثبت المصان، اين اثر را به أخبار الزينبات ناميده است. به هرحال، اين، نخستين گزارش از چاپ اين كتاب است.
گزارش دوم را جناب آقاى عبد الجبار رفاعى در كتاب معجم ما كتب عن الرسول و أهل البيت آورده است، عبارت ايشان چنين است:
أخبار الزينبات، أو السيدة زينب، للعبيدلى النسابة السيد يحيى بن الحسن بن جعفر بن عبيداللّه الأعرج بن الحسينى الأصغر بن السجاد عليه السلام (214 ـ 277ق)، طبع فى مصر: 1333ق و 1353ق.
كما نشر هذه الرسالة: محمّد سعيد الطريحى فى مجلة الموسم، مج 1: ع 4 (1989م ـ 1410ق)، ص 1142 ـ 1155. ۱
اين اطلاعات مربوط به چاپ اين كتاب بود.
از نظر نسخه خطّى در هيچ كجا نسخه اى از اين كتاب، شناسايى نشده و تنها حسن محمّد قاسم مصرى ـ كه نخستين بار اين كتاب را به چاپ رسانده ـ مى گويد يكى از دوستانم [كه نامش را ذكر نكرده] نسخه اى از اين كتاب را نزد يكى از دوستانش در حلب [كه نام وى نيز ذكر نشده] ديده بود كه آن را برايم فرستاد و من آن را استنساخ كردم.
بيش از اين، اطلاعاتى درباره نسخه اين اثر تاكنون به دست نيامده است.

1.معجم ما كتب عن الرسول و أهل البيت، ج ۷، ص ۷۱ ـ ۷۲ (ش ۱۷۱۸۶).

صفحه از 17