نقد و بررسي «مسند علي بن ابي طالب» - صفحه 217

حالى است كه جناب بوصيرى ـ كه نظرش در همين صفحه 273 منعكس است ـ، در مأخذ اين حديث نوشته است: «اين حديث، در صحيح مسلم و بخارى و جز آن دو، با اندكى تفاوت آمده است». مضمون روايت مورد بحث، چنين است:

۰.پيامبر اكرم (ص) به فاطمه زهرا (س) مى فرمايد:«قبل از خواب، 33بار سبحان الله و 33بار الحمدلله و 34بار الله اكبر بگو ـ كه جمعا صد ذكر مى شود. هركه هر شب وقت خوابيدن اين ذكرها را بگويد، برايش بهتر است از ثواب آزادكردن يك بنده در هر شب …». على(ع) مى فرمايد: «از روزى كه فاطمه اين حديث را برايم گفت تاكنون، اين دستورالعمل را ترك نكرده ام، حتّى در جنگ جمل».

تفاوت داورى ها: در مواردى، داورى مؤلف با ديدگاه مصنّف مأخذ حديث، متفاوت است. دو نمونه را در ذيل ملاحظه فرماييد:
الف) ابن ابى حاتم در العلل، ج1، ص390 (حديث 1168) مى نويسد: سألت أبي عن حديث رواه بهلول بن عبيد عن أبي اسحاق السبيعي عن الحارث بن علي قال سئل رسول الله (ص) أيّ الأعمال أزكى؟ قال: «كسب المرء بيده وكلّ بيع مبرور». از پدرم درباره صحّت اين حديث با اين اسناد پرسيدم، پاسخ داد: اين حديث با اين اسناد، باطل است و بهلول، ذاهب الحديث است.
امّا در كتاب حاضر، اين حديث، «صحيح» قلمداد شده است.
ب) ابن جوزى در العلل، (ص548) آورده است: ابن مسعود قال: «مارأيت رسول الله (ص) يفطر يوم جمعة». قال المؤلّف وهذا لايصحّ طريقه. (ص728، ح4093)
اين حديث، در كتاب حاضر، «حسن» ارزيابى شده است.
ديدگاه مؤلّف: گرايش گردآورنده، دقيقا مشخص نيست و ما اطّلاعى از مؤلف و مصحح در دست نداريم، جز همين اثر و داورى هايى كه نسبت به اين روايات انجام شده است. و از همين جا، شايد بتوان حدس زد كه حال و هواى

صفحه از 237