آسیب شناسی فهم روایات (علل، تعارض و عوامل آن)
سال
/ شماره پیاپی
/
صفحه
(24 صفحه - از 147 تا 170)
چکیده :
حدیث، تنها گزارشگر سنت، پس از قرآن کریم، مهمترین منبع معارف اسلامی است. در این میان، هر دین شناس و حدیث پژوهی نسبت به فهم صحیح روایات، دو مرحله را باید پشت سر گذارد: روششناسی فهم احادیث و آسیبشناسی فهم آن. وی در مرحلـﮥ نخست، به فراهم سازی مقتضیات و شرایط ایجابی فهم درست حدیث توجه میکند و در مرحلـﮥ دوم، پس از شناسایی آفات و موانع فهم حدیث، در پی زدودن آنها برمیآید. این مقاله به بررسی یکی از آسیبهای روایات (تعارض اخبار) پرداخته است. در زمینـﮥ تعارض اخبار، دو مسئلـﮥ بسیار مهم و وابسته به یکدیگر مطرح است: کشف و شناسایی علل و عوامل پیدایش تعارض روایات و راههای حل و علاج تعارض.
این نوشتار، پس از مقدمهای در طرح زمینـﮥ بحث، به مسئلـﮥ علل و عوامل پیدایش تعارض اخبار از دیدگاه روایات و اندیشوران اسلامی پرداخته و در یک جمعبندی، 22 عامل برای پیدایش تعارض اخبار برشمرده است و در پایان برای برخی از مهمترین عوامل تعارض، نمونههای عینی حدیثی و فقهی ذکر شده است.
کلیدواژههای مقاله :حدیث، تعارض اخبار، آسیبشناسی فهم روایات، مختلف الحدیث، فقهالحدیث.