گفتگو با آية الله ابو طالب تجليل تبريزي - صفحه 206

عادّى كه تحت اللّفظى ترجمه مىكنند. احاديث فقهى را فقيه بايد ترجمه كند و احاديث اخلاقى را كسى كه در علم اخلاق، كار كرده است. به همين ترتيب در اعتقادات كه خيلى حسّاستر است و لغزش در آن، خطرناك تر. كسى كه كارشناس اعتقادات اسلام نيست، چگونه مىتواند حديث اعتقادى را ترجمه كند؟ الفاظ عرب، مشترك است؛ حروفش مشترك است... لام، گاهى براى اختصاص است، گاهى براى تعليل، و گاهى براى تأديه. فقط با قرائن اعتقادى مىتوان فهميد كه مثلاً اين لا، اينجا  ودر اين حديث، براى تعليل است و براى اختصاص نيست.از اين سنخ، باز هم داريم چيزهايى كه سبب انحراف شده است.

علوم حديث: در اين زمينه كه احاديث شيعه براى ديگران - مخصوصاً پيروان ساير مذاهب -، به زبانهاى گوناگون ترجمه بشود ودر اختيار همگان قرار بگيرد، چه نظر، يا پيشنهاد، يا راهنمايى خاصّى داريد؟

استاد تجليل: كار بسيار شايسته و لازمى است؛ بخصوص در زمينه احاديث اجتماعى اسلام. امّا صلاح نيست كه مترجم مستقيماً برود سراغ كتب قدما. آخر، آنها مكمّل يكديگرند. حديثى در يكى از آنها هست و در ديگرى نيست وچه بسا آن، قرينه اين است. حالا اگر اين حديث را بدون آن قرينه ترجمه كنيم و به دست عوامِ

صفحه از 208