سختی یاران و اطرافیان، فشار را برکارگزار دو چندان میکند چه بسا روابط فرزند و پدری را با تیرگی مواجه کند، اما فرمان مولای متقیان یک چیز است:
ابْتَغِ عَاقِبَتَهُ بِمَا یَثْقُلُ عَلَیْكَ مِنْهُ فَإِنَّ مَغَبَّةَ ذَلِكَ مَحْمُودَةٌ؛۱سنگینی این راه را به خاطر سرانجام ستوده آن تحمل كن.
مصون بودن کارکنان در اجرای قانون نسبت به این گروه، ریشه هرگونه تبعیض را خشکانده، کارگزاران را به خدمتگذاری صادقانه تشویق میکند و موجبات اعتماد مردم را فراهم آورده و پایههای حکومت را مستحکم میکند. امیرمؤمنان علیه السلام در بخش دیگری از سیاست نامه خویش به مالک، بر این امر متذکر شده، میفرماید:
أَعْطِهِ مِنَ الْمَنْزِلَةِ لَدَیْكَ مَا لَا یَطْمَعُ فِیهِ غَیْرُهُ مِنْ خَاصَّتِكَ لِیَأْمَنَ بِذَلِكَ اغْتِیَالَ الرِّجَالِ لَهُ عِنْدَكَ؛۲از نظر منزلت و مقام آن قدر مقامش را نزد خودت بالا ببر كه هیچ كدام از یاران نزدیكت، به نفوذ در او طمع نكند. و از توطئه این گونه افراد در نزد تو در امان باشد (و بداند كه موقعیتش از او بالاتر نیست كه بخواهد از او شكایتی بكند).
ج. پاداش اخروی
بخشش و عطای دائمی خداوند، کارگزاران امانتداری را شامل میگردد که مسؤولیت خویش را به نحو احسن انجام داده و در راه انجام وظیفه، فریفته هوسهای دنیوی نشدهاند. رضایت الهی علاوه بر نتایج اخروی، سعادت دنیوی آنان را نیز در بردارد. فرمان امیرمؤمنان بر اجرای حقّ بر خویشاوندان و بیگانگان و صبر در برابر هر سختی در اجرای حق، منجر به پاداش الهی می‌شود که در دنیا عاقبت به خیری و در آخرت سعادتمندی را در پی دارد:
حق را در باره آنها كه خواهان حقند چه خویشاوند، و چه بیگانه رعایت كن، و در این باره صابر باش و به حساب خدا بگذار (و پاداش این كار را از او بخواه) هر چند این كار، موجب فشار بر یاران نزدیكت شود. سنگینی این راه را به خاطر سرانجام ستوده آن تحمل كن. ۳
نمونه‌هايي از ارج گذاري اميرمؤمنان عليه السلام به کارگزاران
در مدیریت امیرمؤمنان نظام تشویق بر تنبیه مقدم بوده است. آن حضرت در
1.. همان.
2.. وَ أَلْزِمِ الْحَقَّ مَنْ لَزِمَهُ مِنَ الْقَرِیبِ وَ الْبَعِیدِ، وَ کُنْ فِی ذَلِکَ صَابِراً مُحْتَسِباً وَاقِعاً، ذَلِکَ مِنْ قَرَابَتِکَ وَ خَاصَّتِکَ حَیْثُ وَقَعَ، وَ ابْتَغِ عَاقِبَتَهُ بِمَا یَثْقُلُ عَلَیْکَ مِنْهُ، فَإِنَّ مَغَبَّةَ ذَلِکَ مَحْمُودَةٌ (همان).
