بَلَی. قَالَ: أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ عَلِیّاً قَاسِمُ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ؟ قُلْتُ: بَلَی. قَالَ: فَقِیلَ لَهُ أَبُو الْقَاسِمِ، لِأَنَّهُ أَبُو قَاسِمِ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ. فَقُلْتُ لَهُ: وَ مَا مَعْنَی ذَلِكَ؟ فَقَالَ: إِنَّ شَفَقَةَ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله عَلَی أُمَّتِهِ شَفَقَةُ الْآبَاءِ عَلَی الْأَوْلَادِ وَ أَفْضَلِ أُمَّتِهِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام وَ مِنْ بَعْدِهِ شَفَقَةُ عَلِیٍّ علیه السلام عَلَیْهِمْ كَشَفَقَتِهِ صلی الله علیه و آله لِأَنَّهُ وَصِیُّهُ وَ خَلِیفَتُهُ وَ الْإِمَامُ بَعْدَهُ. فَقَالَ: فَلِذَلِكَ قَالَ صلی الله علیه و آله : أَنَا وَ عَلِیٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ صَعِدَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله الْمِنْبَرَ، فَقَالَ: «مَنْ تَرَكَ دَیْناً أَوْ ضَیَاعاً فَعَلَیَّ، وَ إِلَیَّ وَ مَنْ تَرَكَ مَالًا فَلِوَرَثَتِهِ»، فَصَارَ بِذَلِكَ أَوْلَی بِهِمْ مِنْ آبَائِهِمْ وَ أُمَّهَاتِهِمْ، وَ صَارَ أَوْلَی بِهِمْ مِنْهُمْ بِأَنْفُسِهِمْ، وَ كَذَلِكَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام بَعْدَهُ جَرَی ذَلِكَ لَهُ مِثْلُ مَا جَرَی لِرَسُولِ اللهِ صلی الله علیه و آله .¹.
از امام رضا علیه السلام سوال می‌شود، چرا کنیه رسول خدا صلی الله علیه و آله ابا القاسم است، ایشان فرمودند: آن حضرت پسری داشتند به نام قاسم به این جهت کنیه ابا القاسم ملقب گردیدند، عرض کردم یا بن رسول الله آیا مرا شایسته توضیح بیشتر می‌بینید: امام فرمود: آری، آیا می‌دانی رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: من و علی پدران این امتیم، گفتم: آری. فرمود: آیا می‌دانی رسول خدا صلی الله علیه و آله پدر همه امت است و علی علیه السلام در بین مردم جایگاه رسول خدا صلی الله علیه و آله را دارد، گفتم: آری. فرمود: آیا می‌دانی علی علیه السلام تقسیم کننده بهشت و جهنم است، گفتم: آری. فرمود: به پیامبر ابا القاسم گفته می‌شود؛ زیرا او پدر تقسیم کننده بهشت و جهنم است، گفتم: مفهوم این تعبیر چیست؟ فرمود: مهربانی رسول خدا صلی الله علیه و آله بر امتش مانند مهربانی پدران بر فرزندان است و برترین امت علی علیه السلام است، بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله مهربانی علی علیه السلام مانند مهربانی رسول خدا صلی الله علیه و آله است؛ زیرا وصی و جانشین و امام بعد از اوست. به همین دلیل، رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: من و علی پدران این امتیم، ایشان منبر رفتند و فرمودند: اگر کسی قرضی یا مال گمشده‌ای باقی گذارد بر عهده من است و اگر مالی باقی بگذارد برای وارث اوست. به این ترتیب، رسول خدا صلی الله علیه و آله از پدران و مادران امت نسبت به ایشان اولی است، بلکه از خودشان نسبت به آنها اولی است. آنچه که در مورد رسول خدا صلی الله علیه و آله است در مورد علی علیه السلام نیز جاری است.
در تمام آیات قرآن کریم، تنها یک مورد یافت می‌شود که کافر آرزو می‌کند ای کاش در روز قیامت خاک بودم. موارد مختلفی از تمنی و آرزوی کافران در قرآن کریم آمده است که ای کاش از مؤمنان، محسنان، صالحان و متقیان بودیم، ای کاش با رسول خدا علیه السلام ارتباط داشتیم؛ اما آرزوی خاک بودن تنها در این آیه آمده است. تفسیر آیه، با توجه به سیاق آیات، روشن است. کافر آرزو می‌کند ای کاش خاک بودم و از مرحله خاک فراتر نمی‌رفتم و لباس حیات بر تن نمی‌کردم تا امروز شاهد اعمال ناپسند خود نباشم. صدر و ذیل آیه مربوط به