بايد يادآور شد كه در نقض، گروهى از صفات نسبى، داراى معناى پرداختن و اشتغال هستند:
علويى (ص‏315) (=علوى‏گرى)؛ رافضيى (ص‏301)؛ (= رافضى‏گرى)؛ دهريى (ص‏430) (= دهرى‏گرى)؛ حنفيى (ص‏122) (= حنفى‏گرى).

پنج. صفت بيانى لياقت‏

اين نوع صفت، شايستگى موصوف را بيان مى‏كند و نشانه آن «ى» است كه به آخر مصدر فارسى اضافه مى‏شود. در كتاب نقض، از اين نوع ساخت ديده نشد؛ امّا كلماتى چون بزرگوار (ص‏281) در معناى لياقت، به كار رفته است.
به طور كلّى صفت‏هاى بيانى در كتاب نقض، به چهار دسته تقسيم مى‏شوند:
1. ساده: فقط يك تك‏واژ دارد. اين دسته از صفت‏ها در كتاب نقض، بسيار به كار رفته‏اند كه به چند نمونه اشاره مى‏شود.
بد (ص‏254)؛ كذب (ص‏262)؛ حسن و قبح (ص‏449).
2. مشتق: صفتى است كه در ساختمان آن، دست كم يك تك‏واژ وابسته بيايد كه دو دسته هستند:
الف. مشتق پيشوندى: نامعروف (ص‏192)؛ نابينا (ص‏630)؛ باعدّت (ص 479)؛ نامعتمد (ص‏260)؛ نامعصوم (ص‏275).
كاربرد اين گونه از صفات به نسبت صفات مشتق پسوندى، بسيار محدودتر است.
ب. مشتق پسوندى: خدمتگار (ص‏178)؛ نشانده (ص‏344)؛ ماننده (ص‏354)؛ ترسنده (ص‏476)؛ رانده (ص‏337)؛ افكنده (ص‏5)؛ پراكنده (ص‏340)؛ گريان (ص 356).
3. مركّب: از دو يا چند تك‏واژ آزاد يا مستقل ساخته مى‏شود. گونه‏هاى مختلف اين صفت كه در كتاب نقض، مورد استفاده قرار گرفته، به شرح زير است:
الف. اسم + اسم: سنگ‏دل (ص‏430)؛ گاوريش (ص‏578).
ب. صفت + صفت: پاره‏پاره (ص‏194).

1. اسم + بن مضارع: دستاربند (ص‏32)؛ جامه‏دار (ص‏450)؛ دنيادار (ص‏650).
2. اسم + اسم: سنگ‏دل (ص‏430)؛ گاوريش (ص‏578).
3. صفت + اسم: سياه‏پاى (ص‏381)؛ سياه‏قفا (ص‏437)؛ گنددهن (ص‏594)؛ گنده‏بغل (ص‏594)؛ بزرگ‏صورت (ص‏545)؛ بددين (ص‏190)؛ خامل‏ذكر (ص‏192)؛ پاك‏نسبت (ص‏466).
4. اسم معنى + بن مضارع: مهمل‏گو (ص‏190)؛ فضائل‏خوان (ص‏65)؛ مناقب‏خوان (ص‏67)؛ حرام‏خواره (ص‏113).
5. اسم آلت + بن مضارع: بربطساز (ص‏190)؛ چنگ‏نواز (ص‏190).
صفت‏هاى فاعلى مشتق - مركّب: اين صفت‏ها در كتاب، كاربرد بسيار كمى دارند.
مَنبَل بى نماز (ص‏189)؛ غلام‏باره بى نفس خام (ص‏190).

سه. صفت بيانى مفعولى‏

صفت‏هاى بيانى مفعولى كتاب نقض، بيشتر با استفاده از ساخت بن ماضى+ پسوند «ه» بيان حركت، شكل گرفته‏اند.
مفعولى مشتق:
1. بن ماضى + ه: نشانده (ص‏344)؛ ماننده (ص‏354)؛ شكافته (ص‏278).
2. بن ماضى + ار: رستگار (ص‏274)؛ خدمتگار (ص‏178).
صفت مفعولى مشتق - مركّب: درمانده (ص‏330)؛ ميخ‏ديده (ص‏284).

چهار. صفت بيانى نسبى‏

نمونه‏هاى بيان شده در قسمت ساخت صفت، صفت‏هاى نسبى را هم دربر مى‏گرفت. در اين جا به صورت كلّى، ساختمان اين صفت‏ها بررسى مى‏شوند.
1. اسم يا گروه اسمى + ه: هفت‏ساله (ص‏282)؛ بيست و دو ساله (ص‏358).
2. اسم / صفت + ى: عوّانى (ص‏79)؛ عيابى (ص‏369)؛ غوغايى (ص‏143)؛ فصّادى (ص‏616)؛ حجّامى (ص‏616)؛ شتّامى (ص‏369).
3. صفت + انه: مردانه (ص‏182)؛ دوگانه (ص‏175)؛ يگانه (ص‏182).