تعريف ضمير
ابتدا به چند نمونه از تعاريفى كه در كتابهاى دستور آمده، اشاره مىشود. ضمير، كلمهاى است كه معمولاً به جاى اسم مىنشيند و نقشهاى مختلف مىپذيرد.۱ ضمير، اسمى است كه جانشين اسم ديگر شود و تعريف گردد.۲ عنصر ضمير در جايگاه گروه اسمى، در يك جمله و يا جملههاى پياپى، به جاى اسم ظاهر مىشود.۳ ضمير، اسم كنايهاى است كه اسم صريحى را مىگيرد.۴
ضمير، آن عنصر واژگانى است كه جايگزين يك گروه اسمى مىگردد.۵ خيّامپور و فرشيدورد، ضمير را از اقسام اسم مىدانند.
ضماير موجود در كتاب نقض، عبارت اند از: شخصى، شمارشى، مبهم، مشترك و اشارهاى.
1. ضماير شخصى
اين ضميرها، خود به دو دسته تقسيم مىشوند: ضميرهاى شخصى منفصل و ضميرهاى شخصى متّصل.
1.دستور زبان فارسى (۲)، انورى و احمدى گيوى، ص ۱۸۵.
2.دستور مفصّل امروز، فرشيدورد، ص ۲۴۴.
3.دستور زبان فارسى بر پايه نظريه گشتارى، مشكوه الدينى، ص ۱۵۳.
4.دستور زبان فارسى، خيّامپور، ص ۳۱.
5.ساخت زبان فارسى، غلامعلى زاده، ص ۴۱.
