129
بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض

روز آدينه در جامع قزوين با حضور صدهزار مرد سخن گفت و تقرير مذهب كرد و بطلان تعليم و تقليد به غايت رسانيد. (ص‏452)

2. قيد مكان‏

چون است كه آن جا كه سلمان و بوذر و مقداد و عمّار و جابر و بوايّوب و خُزيمه و زيد بر امامت على متّفق شدند، آن قلّت را قدرى نباشد. (ص‏454)
آخر اين جا اعتراف داده است كه بيست هزار ناكثين را به يك روز هلاك كرد. (ص‏330)

3. قيد مقدار (كمّيت)

در لشكر ايشان مانند اين و بيش از اين بوده‏اند. (ص‏349)
آن كس كه از لغت و تفسير، اندك مايه بهره دارد، اين حوالت چگونه روا دارد؟ (ص‏180)

4. قيد كيفيت (چگونگى)

جواب اين كلمات، نيك استماع بايد كردن كه اين مصنّف مجبّر بر خود چه گواهى داده است. (ص‏176)
آلت افعال نيك و بد خداى تعالى دهد. (ص‏502)

5. قيد تمنّا

در اين معنى، فصلى مفرد بيايد در آخر كتاب، ان شاء اللَّه تعالى! (ص‏262)

6. قيد حالت‏

مردمِ عامِ غافل، از استماعِ آن دعاوى بى بيّنت و معانى، متحيّر مى‏مانند. (ص‏2)

7. قيد تأسّف‏

فرزندانش را به بردگى ببردند، و واويلاه و واحزناه در روز عاشورا دربستند. (ص‏347)


بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض
128

د. مشتق - مركّب‏

پس دگر باره، چون تره و اشنان با خريد و فروخت افتاد. (ص‏336)
تقرير كرده باشد دگرباره كه: صحابه بهترند از خدا و رسول؛ كه منكران خدا و رسول را توبه مقبول است و دشمنان اينان را توبه مقبول نيست. (ص‏21)

ه . گروه قيدى‏

خواجه بعد از چهارصد سال باز مى‏نمايد در تصنيف نيكوعهدى امامان خويش. (ص‏339)
بعد از سه روز، سنّيانِ عوام به فتواى علماى سنّى از گورش برآوردند و پاره پاره بكردند و در سرايش متفرّق كردند. (ص‏194)

و. قيد مؤوّل يا جمله‏اى‏

در اين وقت كه من اين مجموعه مى‏نوشتم، جامعى به خطّ قمى نسّاخ بگرفتند. (ص‏282)
(= موقع نوشتن مجموعه: قيد زمان)
جواب اين كلمات را اوّل به وجه گوش بايد داشتن تا فايده حاصل شود. (ص‏282)
(= براى حصول فايده: قيد علّت)
تبصره: برخى از گروه‏ها و تركيب‏هاى عربى در فارسى، در نقش قيد به كار مى‏روند كه به نمونه‏هايى از آنها اشاره مى‏شود: على الدّوام؛ آخر الزّمان؛ الحقّ؛ بحمداللَّه.

قيد از جهت مفهوم‏

يعنى اين كه مكان، زمان، و چگونگى يا مفهوم‏هايى جز آنها را برساند.۱

1. قيد زمان‏

چون جهودان دون‏طلب مسيح مى‏آيند، او را به شب پنهان به آسمان مى‏گريزاند. (ص‏332)

1.همان، ص ۲۲۹.

  • نام منبع :
    بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 374584
صفحه از 218
پرینت  ارسال به