-
يادداشت دبير علمى
مقدّمه
پيشگفتار
فصل اوّل: ويژگىها و برجستگىهاى كتاب «نقض»
درآمد
۱. ويژگىها و ارزشهاى تاريخى - جغرافيايى
الف. نام شهرها، آبادىها و مكانها
ب. يادكرد اطّلاعاتى از حوادث و مستندات تاريخىِ مهم
۲. ويژگىها و ارزشهاى ادبى
۳. تفاوت سبكى نثر «بعض فضائح الروافض» با نثرِ «نقض»
فصل دوم: جمله
فصل سوم: فعل
دستهبندى فعل بر اساس زمان
۱. فعل ماضى
۲. فعل مضارع
الف. مضارع اخبارى
يك. مضارع اخبارى مجرّد از پيشوند صرفى
دو. مضارع اخبارى با «مى»
ب. مضارع التزامى
ج. مضارع ساده
د. فعل امر
ه . فعل نهى
۳. آينده (مستقبل)
وجوه فعل
گذرا و ناگذر
افعال معلوم و مجهول
فعلهاى خاص و ربطى
فصل چهارم: اسم
تعريف اسم
اسم از جهت شمار در كتاب «نقض»
۱. مفرد
۲. جمع
۳. اسم جمع
۴. مثنّى
اسم از جهت ساخت
فصل پنجم: گروههاى اسمى و وابستههاى آن
فصل ششم: ضمير
فصل هفتم: قيد
فصل هشتم: شبه جمله
فصل نهم: نقشنماها
تعريف نقشنما(حرف)
انواع نقشنماها
۱. حروف اضافه
معانى حروف اضافه ساده
الف. حرف اضافه «از»
ب. حرف اضافه «الّا»
ج. حرف اضافه «به»
د. حرف اضافه «با»
ه . حرف اضافه «بر»
و. حرف اضافه «تا»
ز. حرف اضافه «جز» براى استثنا
ح. حرف اضافه «چون»
ط. حرف اضافه «در»
ى. معانى حرف اضافه «اندر»
ك. حرف اضافه «را»
ل. حرف اضافه «مانند» براى مشابهت
م. حرف اضافه «مگر»، مترادف «جز»
ن. حرف اضافه «نزديك»، مترادف «پيش»
س. حرف اضافه «براى» به معنى اختصاص و قصد
معانى حروف اضافه مركّب
الف. حرف اضافه «از بهر» در مفهوم اختصاص و مترادف «براى» و «به خاطر»
ب. حرف اضافه «از پسِ» مترادف «به دنبال» و «از پى»
ج. حرف اضافه «از سرِ» مترادف «از» و «به دليل»
د. حرف اضافه «از طريق» مترادف «با»
ه . حرف اضافه «از قِبَل» مترادف «از جانب»
و. حرف اضافه «از براى» در مفهوم اختصاص و مترادف «براى» و «به خاطر»
ز. حرف اضافه «از ميان» مترادف «از»
ح. حرف اضافه «از غايتِ» در مفهوم «نهايت»
ط. حرف اضافه «به نزديكِ» مترادف «در نظرِ» و «به عقيده»
ى. حرف اضافه «به ضرورت» در مفهوم قيدى
ك. حرف اضافه «بر سبيل» در مفهوم «طريق و روش»
ل. حرف اضافه «به اوّل» و «به آخر» در مفهوم قيد، مترادف «در اوّل» و...
م. حرف اضافه «به خلافِ» مترادف «على رغم»
ن. حرف اضافه «در حق»
س. حرف اضافه «به بدلِ» مترادف «به جاىِ» و «مثل»
ع. حرف اضافه «به عينه» با مفهوم قيدى «عيناً»
ف. حرف اضافه «جز از» در مفهوم استثنا
۲. حروف ربط يا پيوند
حرف ربط همپايگى
الف. حروف ربط همپايگى ساده
يك. حرف ربط «امّا» براى استدراك، مترادف «ليكن»
دو. حرف ربط «بارى» براى تلخيص و وصل
سه. حرف ربط «نه» براى عطف
چهار. حرف ربط «نيز» براى عطف
پنج. حرف ربط «هم» در معناى «نيز» براى عطف
شش. حرف ربط «واو»
هفت. حرف ربط «يا»
ب. حروف ربط همپايگى مركّب
ج. حروف ربط همپايگى مزدوج
حروف ربط وابستگى
الف. حروف ربط وابستگى ساده
يك. حرف ربط «اگر»
دو. حرف ربط «تا»
سه. حرف ربط «چون»
چهار. حرف ربط «كه»
نكاتى در مورد كاربرد حرف اضافه «كه»
ب. حروف ربط وابستگى مركّب
يك. حرف ربط «پيش از آن» براى تقدّم زمانى
دو. حرف ربط «اگر چه» براى استدراك
سه. حرف ربط «با آن كه» براى استدراك، مترادف «بر سر آنچه»
چهار. حرف ربط «از بهر آن را كه» براى بيان علّت
پنج. حرف ربط «از بهر آن كه» براى تعليل
شش. حرف ربط «زيرا كه» در معناى تعليل
هفت. حرف ربط «و اگرنه» در معناى استثناى منفى
هشت. حرف ربط «چنان كه» براى مقايسه
نُه. حرف ربط «همچنين» در مفهوم تأكيد
ده. حرف ربط «چندان كه» براى مقايسه، مترادف «به اندازهاى كه» و...
ج. حروف ربط وابستگى مزدوج
۳. حروف ندا
۴. نشانه مفعول
۵. كسره اضافه
فصل دهم: انواع وندها
تعريف «وند»
۱. پيشوند
۲. ميانوند
۳. پسوند
الف. پسوند «الف»
ب. بن ماضى + پسوند «دار»: اسم مصدر
ج. اسم + پسوند «دار»: صفت فاعلى
د. پسوند «ان»: براى نسبت به مكان و سرزمين
ه . اسم + پسوند «گاه»: اسم مكان و زمان
و. اسم + پسوند «باره»: براى نسبت و اتّصاف
ز. اسم + پسوند «گير»: براى تعيين شغل
ح. اسم + پسوند «گر»: براى تعيين شغل
ط. تبديل «ه» بيان حركت به «گ»، هنگام اتصال به «ى»
ى. اسم + پسوند «بند»: براى بيان صفت فاعلى و شغل
ك. اسم + پسوند «ك»
ل. پسوند «تر»، و «ترين»: براى ساخت صفت برتر و عالى
م. بن مضارع + پسوند «نده»: صفت فاعلى
ن. اسم + پسوند «وار»: براى بيان دارندگى و شايستگى
س. اسم + پسوند «واره»: براى بيان شباهت
ع. اسم + پسوند «ناك»: صفت
ف. پسوند «ه»
فصل يازدهم: دگرگونىِ واجها
گزارش نهايى و نتيجهگيرى
فهرست منابع و مآخذ
فهرست تفصيلى مطالب
-
نام منبع :بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقضپدیدآورنده :تعداد جلد :1ناشر :دارالحدیثمحل نشر :قمتاریخ انتشار :1391نوبت چاپ :اول
-
در راستاى رسيدن به دستور زبان فارسىِ واحد، موضوع بررسى توصيفى دستور زبان، بر اساس كتاب نقض - كه از آثار ارزشمند فارسى است - ، جهت پژوهش انتخاب شد. در اين راستا، تمام جنبههاى دستورى كتاب نقض عبد الجليل قزوينى، مورد ارزيابى و بررسى قرار گرفت. براى تحقّق اين هدف، چندين كتاب دستورى، به عنوان الگو و شاخص كار، برگزيده شد و در هر بخشى با توجّه به موضوع، پس از بررسى مطالب همه كتاب ياد شده، كاملترين و بهترين آنها به عنوان اصل و الگو قرار گرفت. حاصل اين تلاش، در يك پيشگفتار، يازده فصل و گزارش نهايى و نتيجهگيرى فراهم آمد.
-
نتیجه جستجو برای « »