159
بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض

ب. حروف ربط همپايگى مركّب كه عبارت اند از: آنگه، بلكه، وانگه، همچنين، و نيز.
ج. حروف ربط هم‏پايگى مزدوج كه عبارت اند از: هم... هم، نه...نه.

الف. حروف ربط هم‏پايگى ساده‏

يك. حرف ربط «امّا» براى استدراك، مترادف «ليكن»

آنچه از طلحه روايت كرده است به غايت دروغ است؛ امّا غرضِ مصنّف، آن است كه چون در اوّل كتاب بگفته است كه زبير از على شجاع‏تر بود، خواسته است كه به رمز در آخر كتاب بگويد كه: طلحه، از مصطفى سخى‏تر بود. (ص‏628)

دو. حرف ربط «بارى» براى تلخيص و وصل‏

من بارى على مرتضى را با اوصياى انبيا برابر دانم و از همه ائمّه‏اش بهتر دانم. (ص‏176)
على امام است به اجماع امّت بعد از عثمان، بارى چنان كه بوبكر امام است به اجماع امّت بعد از رسول صلى اللَّه عليه و آله و مخالفت هر دو، بر يك حد است و موافقت هر دو، بر يك حد. (ص‏174)

سه. حرف ربط «نه» براى عطف‏

اين حرف ربط، حكمى را براى ماقبل خود اثبات مى‏كند و از مابعد خود نفى مى‏نمايد.
به انصاف ببايد ديدن تا اگر دگر كس كرد امير المؤمنينِ مطلق آن كس باشد نه على، و اين فضائل كه بيان كرده شد، همه فرع است بر عصمت و نصّيت به حجّتِ عقل و آيات قرآن و اخبار رسول. (ص‏172)
پس معلوم شد كه ايشان در اختيار اسامى، تَبَع وضع و فال بوده باشند نه تَبَع اعتقاد، تا نيك فهم كند. (ص‏517)

چهار. حرف ربط «نيز» براى عطف‏

پس اين نيز كه پنداشته است ناصبى كه منقبت است هم منقبت نيست كه بنده بايد كه


بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض
158

ع. حرف اضافه «به عينه» با مفهوم قيدى «عيناً»

مجبّره را به عينه، مذهب اين است كه نفى عقل و نظر نكنند. (ص‏448)

ف. حرف اضافه «جز از» در مفهوم استثنا

مصرّح گفت: (أ جَعَلْنا مِنْ دُونِ الرَّحْمنِ آلِهَةً يُعْبَدُونَ) كه آيا نكرديم به الف استفهام، يعنى بكرديم جز از خداى خدايانى ؟! (ص‏179)

2. حروف ربط يا پيوند

ابتدا به چند تعريف از كتاب‏هاى دستور اشاره مى‏شود: حرف ربط يا پيوند، كلمه‏اى است كه دو كلمه، دو تركيب يا دو گروه مركّب از چند كلمه يا دو جمله را به هم پيوند مى‏دهد. اين حروف بر دو قسم هستند: 1. پيوند عطف‏ساز؛ 2. پيوند تابع‏ساز.۱
نقش‏نماى پيوند، پيوند ميان دو جمله را برقرار مى‏سازد و بعضى از انواع آن براى پيوند بين دو واژه نيز به كار مى‏رود. اگر پيوند در جمله به كار رود، يا نشانه وابستگى است يا هم‏پايگى.۲
پيوند يا حرف ربط، كلمه‏اى است كه دو يا چند كلمه يا گروه يا جمله‏واره را به هم مى‏پيوندد يا آنها را همسان و هم‏پايه يكديگر مى‏سازد و يا جمله‏واره‏اى را وابسته جمله‏واره‏هاى ديگر مى‏كند. دو نوع حرف ربط مهم داريم: 1. حرف ربط هم‏پايگى؛ 2. حرف ربط وابستگى.۳

حرف ربط هم‏پايگى‏

اين دسته از حروف ربط در كتاب نقض، به سه گونه زير به كار رفته‏اند:
الف. حروف ربط هم‏پايگى ساده كه عبارت اند از: امّا، بارى، پس، اگر، آخر، باز، نه، نيز، هم، هنوز، و، يا.

1.همان، ص ۳۱.

2.دستور زبان فارسى (۱)، وحيديان كاميار، ص ۱۱۳.

3.دستور مفصّل امروز، فرشيدورد، ص‏۵۲۵.

  • نام منبع :
    بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 374806
صفحه از 218
پرینت  ارسال به