177
بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض

ج. اسم + پسوند «دار»: صفت فاعلى‏

جهاندار (ص‏194)؛ طلايه‏دار (ص‏362)؛ ديندار (ص‏5).

د. پسوند «ان»: براى نسبت به مكان و سرزمين‏

ديلمان (ص‏46).

ه . اسم + پسوند «گاه»: اسم مكان و زمان‏

مصلى‏گاه (ص‏551)؛ بنگاه (ص‏474)؛ ميقاتگاه (ص‏446).

و. اسم + پسوند «باره»: براى نسبت و اتّصاف‏

غلام‏باره (ص‏190).

ز. اسم + پسوند «گير»: براى تعيين شغل‏

گلگير (ص‏385).

ح. اسم + پسوند «گر»: براى تعيين شغل‏

غربالگر (ص‏394)؛ كفشگر (ص‏310).

ط. تبديل «ه» بيان حركت به «گ»، هنگام اتصال به «ى»

بى مايگى و كم سرمايگى (ص 21)؛ پيادگى (ص 54)؛ مانندگى (ص 133).

ى. اسم + پسوند «بند»: براى بيان صفت فاعلى و شغل‏

دستاربند (ص‏81).

ك. اسم + پسوند «ك»

يك. براى تحبيب‏

بهترك (ص‏373)؛ بيتك (ص‏150).

دو. براى بيان تصغير

لوحك (ص‏160).


بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض
176

ه . پيشوند «هم» + اسم‏

همبر (ص‏176)؛ همپشت (ص‏377)؛ همسرايه (ص‏403).

و. پيشوند «وا» + فعل: فعل پيشوندى‏

وادادن (ص‏375)؛ وا خود نهادن (ص‏534)؛ وا سر گرفتن (ص‏348).

ز. پيشوند «ها» + فعل: فعل پيشوندى‏

ها داشتن (ص‏302)؛ ها نمودن (ص‏629)؛ ها دادن (ص‏438)؛ ها بريدن (ص‏547)؛ ها پذرفتن (ص‏302).

2. ميانوند

ميانوندها، تك‏واژه‏هايى هستند كه بين دو اسم مكرّر و گاهى نيز بين دو اسمى كه با هم سنخيت دارند، مى‏آيند و از اجتماع آنها واژه جديدى ساخته مى‏شود.۱ با در نظر گرفتن اختلاف نظر بين اساتيد دستور در مورد ماهيت اين زمينه، در كتاب نقض، نمونه‏اى براى اين مورد پيدا نشد.

3. پسوند

الف. پسوند «الف»

يك. براى مبالغه، تأكيد و كثرت دادن بار عاطفى‏

دريغا (ص‏445)؛ بارخدايا! (ص‏644).

دو. پسوند اتّصاف و صفت‏ساز

دانا (ص‏262).

ب. بن ماضى + پسوند «دار»: اسم مصدر

گفتار (ص‏328).

1.دستور زبان فارسى (۱)، وحيديان كاميار، ص ۱۲۶.

  • نام منبع :
    بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 374816
صفحه از 218
پرینت  ارسال به