فعلهاى خاص و ربطى
فعل خاص، به فعلى گفته مىشود كه بر كارى يا مفهومى مشخص دلالت مىكند كه به نهاد جمله نسبت داده مىشود.
فعل ربطى، به فعلى اطلاق مىشود كه معناى كاملى ندارد و فقط براى اثبات يا نفى نسبت به كار مىرود و حالتى يا نسبت چيزى را به نهاد يا مفعول، اسناد مىدهد.۱
فعلهاى خاص، پيش از اين، بررسى شدهاند و آنچه در اين جا توضيح داده مىشود، فعلهاى ربطىِ: بود، گشت، شد، آمد، و است، با زمانهاى مختلف آنهاست.
افعال ربطى ياد شده، در بعضى موارد، كاربرد خاص نيز داشتهاند.
1. بود
اين فعل، در هر دو حالت ربطى و خاص به كار رفته است:
الف. كاربرد ربطى «بود»
بولعلاء مَعَرّى، جبرى مذهب بود كه بر قرآن و محمّد انكار كرد. (ص188)
اين خبر پندارى به نظام الملك ابو على الحسن ابن على بن اسحاق نرسيده بود كه سرِ همه سنّيان بود. (ص261)
ب. كاربرد خاص «بود»
همان شب كه قالبْ خالى كرده بود. (ص185)
طايفه قليل كه ايشان را قدرى و محلّى نبوده است. (ص188)
نمىدانم تا بوطالب در دوزخ چرا بُوَد؟ (ص512)
2. است و مشتقّات آن
الف. كاربرد مثبت با حروف آغازى «همزه»
در مفهوم ربطى، بيشترين كاربرد آن در صيغه سوم شخص مفرد است و در صيغههاى
