77
بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض

3. شد

در سرِ او نگاه كرد و بر وى عاشق شد. (ص‏256)
سوره القلم، بعد از إقرا مُنزَل شد ابتداء بعثت. (ص‏279)

4. آمدن‏

چون همه صحابه و اهل البيت، به خواستنِ فاطمه زهرا آمدند. (ص‏170)
هرگز نه براى فتحى و ظفرى و قمع دشمنى و قلع قلاعى به در نيامده‏اند. (ص‏344)

5. گشت‏

الف. كاربرد ربطى «گشت»

چون اين معارضات گفته آمد و اين جوابات، بر اين وجوه ايراد افتاد، شبهات، زايل و باطل و مضمحل گشت. (ص‏369)

ب. كاربرد خاص «گشت»

فرشته بگفت و باز گشت. (ص‏522)
در شهور سنه ثلاث و خمسين و خمسمائه، قافله‏اى كه از سفر حجاز بازگشت با عدّت و آلت و برگ و ساز، همه حنيفيانِ نيكواعتقاد و سنّيان عدلى نه جبرى اند. (ص 344)
خوارج امّت رسول را گفتند: قبول كرديم و برادرش و وصيّش را قبول نكردند و از او بر گشتند. (ص‏446)

افعال معين‏

فعل‏هايى از قبيل: بودن، شدن، باشيدن، خواستن، و استن را كه به صَرف فعل‏ها كمك مى‏كنند، افعال معين مى‏گويند. افعال معين موجود در كتاب نقض - كه براى صَرف فعل‏ها در زمان‏هاى مختلف و يا ساخت مجهول، مورد استفاده قرار گرفته‏اند - ، عبارت اند از:


بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض
76

اوّل شخص و دوم شخص، كاربرد كمترى دارد و چه در مفهوم ربطى و چه خاص، به صورت مخفّف يا ناقص به كاررفته است.

يك. كاربرد ربطى «است»

از همه سنّيان، عالم‏تر و فاضل‏تر و متعصّب‏تر است. (ص‏262)

دو. كاربرد خاص «است»

و نگويى تا او را بر مسلمانان و مسلمانى چه حقّ است؟(ص‏345)

ب. كاربرد مثبت با ابدال همزه به «ه»

اين ساخت، بيشتر در صيغه سوم شخص به كار رفته و بيشتر آنها در مفهوم خاص است.
آرى هست و چنان است كه حكايت كرده است. (ص 349)
در قرآن، آياتى هست كه مُنزَل است در امامت و عصمت و منقبت و فضيلتِ على و آل وى. (ص‏178)
مصحفى به خطّ عثمان بن عفّان در جامعِ دمشق هست بر سر تربتِ اُمّ كلثوم. (ص‏612)

ج. كاربرد منفى «است» به صورت «نيست»

اين ساخت، در حالت خاص و ربطى در صيغه سوم شخص مفرد به كار رفته است و بيشتر در مفهوم ربطى است.

يك. كاربرد ربطى «نيست»

اگر گويد: امامت از اصول دين نيست، هر دو يكى حكم دارد. (ص‏174)
اين معنى در هيچ كتابى نيست از كتب شيعه اصوليه. (ص‏257)

دو. كاربرد خاص «نيست»

شيعت، منكر نباشند آن را و موضع نزاع نيست. (ص‏261)
طرفه نيست كه هر طايفه‏اى را مذهب و طريقت اين است. (ص‏462)
شك نيست كه به مذهب شيعت، امامت، از اصول ديانت است. (ص‏468)

  • نام منبع :
    بررسي توصيفي ساختار دستوريِ کتاب نقض
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 374599
صفحه از 218
پرینت  ارسال به