2. سست شدن پايگاه خلافت در جهان اسلام و نيز در فضاى سياسى؛
3. رواج باطنىگرى و انديشههاى حسن صباح
4. اختلافات و منازعات شيعه و سنّى؛
5. رونق مجالس دينى با جانمايه مباحث كلامى و برگزارى مجالس مناظره؛
6. همانديشى دينى و تفاهم مذهبى؛
7. رواج زندقه و دينگريزى.
عبد الجليل، چنان كه عناوين آثارش نشان مىدهد، عالمى است حاضر در زمان كه رخدادهاى فرهنگى زمانهاش را به خوبى درك مىكند. او به منازعات مذهبى دامن نمىزند؛ بلكه با پايبندى به باورها و اعتقادات خويش تلاش مىكند آنها را به هستهاى استوار، باورپذير و قابل دفاع، فروكاهد. لذا نخستين كتابش تنزيه عايشه است. او مىكوشد پرسشهاى مطرح در جامعهاش را پاسخ دهد و از اين رو، كتاب السؤالات و الجوابات را در هفت جلد مىنگارد. او در كتاب نقض، اتهامهاى بىجاى يك متعصّب را پاسخ مىدهد. اين كتاب، در عين حال، از گستردگى دانش و اطلاعات عبد الجليل پرده برمىدارد و فصاحت و بلاغت و شيوايى نثر او را به نمايش مىگذارد.
سه. پس از برگزارى كنگره بين المللى كلينى در بهار 1388، انديشه برگزارى كنگره بزرگداشت عبد الجليل، به صورت جدّى شكل گرفت و از آغاز سال 1389 با برگزارى جلسات شوراى عالى سياستگذارى و نيز جلسات شوراى علمى كنگره، فعاليتهاى كميته علمى كنگره آغاز شد. محصول دو سال فعاليتهاى اين كميته را در چند بند، فهرست مىكنيم:
الف. آمادهسازى مجموعه آثار كنگره (7 جلد)
1. كتاب نقض با ويرايش علمى جديد؛
2. عبد الجليل رازى قزوينى، روزگار و كتاب وى؛
3. شناختنامه عبد الجليل و «نقض»؛
4. بررسى توصيفى ساختار دستورى كتاب «نقض»؛