نظم و انضباط در سيره پيامبر اعظم صلي الله عليه و آله و نقش آن در موفّقيّت ايشان در دعوت جهانى خويش - صفحه 77

يخزن لسانه إلّا فيما يعنيه : زبان خود را از سخنان بى‌مورد بازمى‌داشت و تنها در آنچه به او مربوط بود، سخن مى‌گفت.
قد ترک نفسه من الإكثار و ممّا لا يعنيه: خود را از پرحرفى و گفتن مطالب بى‌فايده دور مى‌داشت.
و لا يتكلّم إلّا فيما رجا ثوابه: و سخن نمى‌گفت، مگر در جايى كه اميد ثواب در آن داشت. 1
نيز آورده‌اند: پيامبر صلی الله علیه و آله چون كارى را شروع مى‌كرد، آن را به انجام مى‌رساند و چنان نبود كه قسمتى از آن را انجام دهد و قسمتى را بگذارد. 2
رسول خدا صلی الله علیه و آله بر كامل انجام دادن كارها تأكيد بسيار داشت و بر همين منطق عملى امور را اداره مى‌كرد. داستان تدفين سعدبن معاذ، نمونه‌اى درخور توجّه بسيار است. امام صادق علیه السلام فرمود: نزد پيامبر آمدند و گفتند سعدبن معاذ در گذشته است. رسول خدا صلی الله علیه و آله برخاست و اصحاب نيز همراه حضرتش برخاستند. پيامبر فرمود تا سعد را بشويند. در اين هنگام، به چارچوبِ در تكيّه كرده بود. چون سعد را شستند و حنوط كردند و كفن پوشانيدند و در تابوت نهادند، رسول خدا صلی الله علیه و آله پاى برهنه و بى‌ردا در پى آن به راه افتاد و گاه طرف راست تابوت و گاه طرف چپ آن را مى‌گرفت تا به قبرستان رسيدند. پس از كندن قبر، رسول خدا صلی الله علیه و آله خود داخل قبر شد و لحد وى را چيد و آن را با گِل محكم كرد و پيوسته مى‌فرمود: «سنگ بدهيد، گِل بدهيد.» و به‌وسيله آن، ميان خشتها را محكم مى‌كرد. چون از كار محكم ساختن لحدها فارغ شد و بر آن خاك ريخت و گور را پر كرد، فرمود: «من نيك مى‌دانم كه اين قبر فرسوده خواهد شد و دستخوش پوسيدگى خواهد گرديد، ولى خداوند بنده‌اى را دوست دارد كه چون كارى را انجام مى‌دهد، آن را محكم و استوار كند.» 3
نيز از امام صادق علیه السلام در حديثى آمده است كه چون ابراهيم فرزند رسول

1.همان، ص ۸۳

2.ابن‌سعد، ج ۱، ص ۳۷۹

3.صدوق، امالى، ص ۳۱۴؛ حرّ عاملى، ج ۲، ص ۸۸۴

صفحه از 85