الف ـ استفاده از قرآن و سنّت
در روايات شيعه، قرآن و سنّت مصادر كامل و كافى براى دريافت هر حكم به حساب آمده‌اند. ۱ و ائمّه اهل بيت علیهم السلام در عمل، اين كفايت را نشان داده‌اند. ۲
ب ـ نقل از رسول خدا صلی الله علیه و آله
بخشى از سخن و رفتار ائمّه علیهم السلام بر اساس نقل از رسول خداست كه برخى اوقات، از طريق پدران و گاهى بدون اظهار طريق به نقل از آن حضرت صلی الله علیه و آله پرداخته‌اند. در اعتبار سند روايى ايشان علیهم السلام گفته شده است كه اگر بر ديوانه خوانده شود هشيار گردد. ۳ يكى از موارد، نقل با سند متصل مربوط به ماجراى عبور امام رضا علیه السلام از نيشابور و حديث «كلمة لا إله إلّا الله حصني...» است كه سخن امام علیه السلام از سوى محدثان و رجاليان بزرگ اهل تسنن با كمال اشتياق مورد استقبال واقع شد. ۴ براى ديگر امامانعلیهم السلام نيز همين نگاه مثبت وجود دارد. ۵
ج ـ استفاده از منابع اختصاصى
على علیه السلام قبل از بعثت تحت سرپرستى پيامبر صلی الله علیه و آله درآمد. پس از بعثت نيز چون دستيار پيامبر، ضمن حضور در عموم صحنه‌ها، علاوه بر ملاحظه رفت و آمد فرشتگان نزد رسول گرامى صلی الله علیه و آله ، به ثبت و نگارش موارد لازم همت گماشت. گاه از حضرت صلی الله علیه و آله مى‌پرسيد و گاه پيامبر صلی الله علیه و آله آغاز به سخن كرده امام علیه السلام را از آنچه لازم بود (چون آيات و تفسير و ...) خبردار مى‌ساخت. ۶ على علیه السلام وعده اختصاصى ديدار با رسول صلی الله علیه و آله داشت. ۷ و از امالى پيامبر صلی الله علیه و آله مجموعه مكتوب بى‌نظيرى فراهم آورد. ۸
1.كلينى، ج ۱، ص ۵۹
2.به عنوان نمونه، رك: فخر رازى، ج ۶، ص ۱۲۷؛ عياشى، ج ۱، ص ۳۱۹؛ كلينى، ج ۷، ص ۲۳۹
3.عطاردى، مسند الامام الرضا علیه السلام، ج ۱، ص ۱۴۴؛ حكيم، ص ۱۸۹
4.رك: صدوق، التوحيد، ص ۲۵ـ۲۴؛ مناوى، ج ۴، ص ۶۴؛ مرعشى نجفى، ج ۱۲، ص ۳۹۰
5.ذهبى، سير اعلام النبلاء، ج ۱۳، ص ۱۲۱ـ۱۱۹؛ حسينى جلالى، ص ۱۳۰ به بعد
6.صفّار، ص ۲۱۷
7.نسائى، السنن، ج ۳، ص ۱۲؛ عسكرى، معالم المدرستين، ج ۲، ص ۳۱۵
8.رى‌شهرى، ص ۲۲۱
