تبلور سنّت نبوى در سيرت ولايى يا آراى صحابى؟ - صفحه 43

شواهد نشان مى‌دهد اين ميراث گرانقدر كه در منابع فريقين از آن به كتاب على علیه السلام ياد شده، دست به دست به امامان بعدى رسيد. ۱ و هنگام نياز ارائه شد و مورد احتجاج قرار گرفت. ۲
براى امامان علیهم السلام جز اين، از منابعى اختصاصى و بى‌مانندى چون جفر، جامعه و مصحف فاطمه علیها السلام نيز سخن به ميان آمده است كه ظاهرآ منابعى جز منبع نخستين و از سويى بسيار غنى و جامع بوده‌اند. ۳

د ـ تحديث و الهام

از منظر قرآن و روايات، تعليم و تعلم به صورت غير اكتسابى و نامتعارف ممكن بوده است و برخى افراد «اولوالعلم» خوانده شده‌اند ۴ از اين گونه علم، به لدنى و از اين ارتباط ويژه، گاه به تحديث، گاه تكليم و گاه الهام ياد شده است و افرادى چون صاحب يس، لقمان و صاحب موسى علیه السلام از محدَّثان (به فتح دال) خوانده شده‌اند. ۵
براساس پاره‌اى اخبار، اهل تسنّن، در امّت اسلام كسانى چون سلمان و امام صادق علیه السلام ۶ محدَّث (به فتح دال) بوده‌اند. در روايات شيعى، همه ائمّهعلیهم السلام محدَّث و مفهَّم شمرده شده‌اند ۷ كه شبهاى جمعه بر علم ايشان افزوده مى‌شود. ۸

1ـ3) طهارت، عصمت و حفظ

وجود صفات طهارت و حفظ در مبلّغ و مبيّن سنّت، سبب اطمينان به تبيين و موجب تأمين بهتر هدف رسالت است. به گواهى قرآن و اخبار، ائمّه اهل بيت علیهم السلام طاهر و معصوم بوده‌اند. شواهد اين امر چنين است :
الف) آيه تطهير ـ آيه 33 احزاب ويژگيهايى دارد، ازجمله: 1. استفاده از واژه

1.كلينى، ج ۱، ص ۲۲۲

2.نجاشى، ص ۳۵۹؛ عسكرى، همان، ج ۲، ص ۳۴۹؛ معارف، پژوهشى در تاريخ حديث شيعه، ص ۳۶ به بعد

3.عسكرى، همان، ج ۲، ص ۳۲۰؛ كلينى، ج ۱، ص ۵۷ و ۲۳۸

4.كهف (۱۸) / ۶۵؛ نمل (۲۷) / ۴۰

5.قرطبى، ج ۱۲، ص ۸۰؛ سيوطى، الدرالمنثور، ج ۴، ص ۳۶۶

6.نيشابورى، ص ۱۰۰۳؛ امين، ج ۵، ص ۳۰۷؛ جندى، ص ۱۰۲

7.كلينى، ج ۱، ص ۱۷۶ و ۲۷۱

8.همان، ج ۱، ص ۲۵۱

صفحه از 67