عصمت پيامبران در اين سه مرحله، مورد اتّفاق همه اديان الهى و پيروان آنهاست، تا حدّى كه يهود و نصارى هم در اين امر ترديدى ندارند. با اين حال در آثار آنها از قبيل تورات و انجيل، نسبتهاى ناروا و اعمال ناشايست به انبياى الهى ديده مى‌شود. حتّى در برخى از كتابهاى اهل سنّت نيز چنين اخبارى درباره پيامبر اسلام صلی الله علیه و آله موجود است. با وجود اين، اصل عصمت نبى در ميان همه اديان و مذاهب الهى پذيرفته شده است.
اهمّيّت و پيشينه عصمت
در منابع يهودى، در بيان منشأ طهارت و پاكى انبياء آمده است :
زيركى و چابكى براى انسان پاكى مى‌آورد؛ پاكى باعث طهارت مى‌شود؛ طهارت به پرهيزگارى منجر مى‌گردد؛ پرهيزگارى به انسان قدّوسيّت مى‌بخشد؛ قدّوسيّت، آدم را متواضع و فروتن مى‌كند؛ تواضع و فروتنى، ترس از خطاكارى را در دل انسان مى‌پرورد؛ ترس از خطاكارى سبب پارسايى و دين‌دارى مى‌شود و پارسايى و دين‌دارى شخص را داراى روح‌القدس مى‌كند. ۱
مسيحيان نيز نه‌تنها پيامبرانشان را در دريافت و ابلاغ وحى، مصون از خطا و كذب مى‌دانند، بلكه كاتوليكها براى پاپ هم مصونيّت قائل شده‌اند. براى مثال، يكى از آموزه‌هاى خطاناپذيرى پاپ رم را مى‌توان در فصل چهارم نخستين نظام‌نامه جزمى مربوط به كليساى مسيح مشاهده كرد كه با اين عبارت آغاز مى‌شود:
سخن او مصون از خطاست و اين خطاناپذيرى، امرى است كه از سوى منجى الهى به كليسايش بخشيده شده است. ۲
تفتازانى در شرح المقاصد مى‌گويد :
الأنبياء معصومون عمّا ينافي مقتضي المعجزة.۳
1.گنجينه‌اى از تلمود، ص ۱۳۹ به نقل از: پژوهشى در عصمت معصومان، ص ۷۴
2.نك: صانعى، ص ۷۷
3.تفتازانى، ج ۵، ص ۴۹ (المبحث السادس)
