و خلع انداد و رجوع به فطرت است. امّا پس از آن كه به دايره ايمان داخل شدند، مراحل و مراتب مختلف دعوت خاصّ قرآن آغاز مىشود، كه در هر زمان و مكان، نسبت به هر شخص، و بسته به استعدادها و نيازهايش، تفاوت دارد. به همين دليل، علوم و معارف قرآن، در اين زمان، همان گونه ديدگان خردمندان را خيره مىسازد كه در زمان نزول، نسبت به اعراب عصر جاهلى چنين مىكرد. امّا اين باب هدايت كه همواره گشوده است، فقط به بركت رسول خدا و ائمه هدى عليهم الصلاة و السلام است. امامان معصوم عليهم السلام، علم خود را از رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فراگرفتند. و امروز، خاتم الائمة حجة بن الحسن العسكرى صلوات الله عليهما، عالِم به علوم قرآن - به تعليم الهى - است.» مرحوم ملكى پس از آن، حديث مفصل سليم بن قيس را از كتاب كافى نقل مىكند، كه از چهار صنف راويان حديث ياد كرده و پس از آن، دريچهاى بر علم الهى اميرالمؤمنين عليه السلام مىگشايد.۱
ج) «ثم ان علينا بيانه»۲.
مفسّر در اينجا نيز با مقدمه مهم دو مرحله دعوت پيامبران (دعوت همگانى و دعوت خاصّ) آغاز مىكند. پس از آن، اشاره مىكند كه عمر كوتاه رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله به حضرتش اجازه نداد كه پرده از تمام اسرار و رموز قرآن بردارد. امّا از سوى ديگر، مىدانيم كه حضرتش تمام علوم قرآن را بيان فرموده است. پس اين علوم نزد كيست ؟ پاسخ، اين است كه اين علوم نزد جانشينان بحقّ پيامبر صلى اللَّه عليه و آله است.
به همين دليل، اين بزرگواران، مدّعيان علم قرآن و دين را به چالش كشيدهاند، كه مناظره امام صادق عليه السلام با ابوحنيفه در مورد تفسير قرآن، نمونهاى از اين گفتگوها است ۳ سپس مفسّر ما، به اين پرسش پاسخ مىدهد كه : جمع ميان «كتاب مُبين» بودن قرآن، با «مبيّن» بودن اهل بيت براى آن چگونه است. ۴.
در مورد اين مبحث، علاوه بر مواضع ياد شده، بنگريد : مناهج، ج 1، ص331 ؛ ج 2، ص95 و 183؛ ج 30، ص194 و 356.
1.مناهج، ج ۱، ص۳۷۵ - ۳۷۹
2.قيامت، ۱۹
3.حرّ عاملى، وسائل الشيعة، ج ۱۸، ص ۲۹، چاپ اسلاميه
4.مناهج، ج ۲۹، ص۲۶۰ - ۲۶۴
