5 - 9 - 2 . بداء بر پايه علم و آگاهى

فخر رازى در تفسير خود گفته است : رافضه مى‏گويند بداء بر خداوند جايز است و آن عبارت از اين است كه خداوند به چيزى اعتقاد پيدا كند، آنگاه براى او معلوم شود كه موضوع برخلاف آن است و در اين مورد به آيه «يمحو الله ما يشاء و يثبت و عنده‏ام الكتاب» استناد كرده‏اند. ^۱
در حالى كه شيعه بر مبناى روايات منقول از امام صادق عليه السلام عقيده دارد است بداء بر پايه علم استوار است.
امام صادق عليه السلام فرمايند: «خدا را دو علم است : علم مكنون و پوشيده كه جز او را بدان راهى نيست و بداء از اين علم صورت مى‏گيرد، و علمى كه آن را به فرشتگان و رسولان و پيامبرانش آموخته و ما بدان آگاهيم.»^۲

6 - 9 - 2 . آثار اعتقاد به بداء

اعتقاد به بداء، مفهوم دعا را معنا مى‏بخشد و مفهوم تغيير قضا با صله ارحام، زيارت حضرت سيدالشهداء عليه السلام، پرداخت صدقه ... را توجيه و تفسير مى‏كند كه مرحوم مؤلف با ذكر احاديثى به بررسى اجمالى آنها پرداخته است.